Η επικαιρότητα
του Ερνέστ Μαντέλ
του Gilbert Achcar
Ο Ερνέστ Μαντέλ πέθανε στις 20 Ιουλίου 1995, στο μέσο της τελευταίας δεκαετίας του εικοστού αιώνα. Ήταν μια στιγμή υποχώρησης του διεθνούς μαρξιστικού κινήματος: η νεοφιλελεύθερη επίθεση του παγκόσμιου καπιταλισμού βρισκόταν στο αποκορύφωμά της έτσι ώστε, παρόλο που όφειλαν την εκλογή τους σε μια αντίδραση ενάντια στις συνέπειές της, ο μεν Κλίντον συνέχιζε τη δουλειά που είχε αρχίσει ο Ρέηγκαν, οι δε ευρωπαίοι σοσιαλδημοκράτες επρόκειτο σύντομα να συνεχίσουν αυτό που είχαν ξεκινήσει οι συντηρητικοί ανταγωνιστές τους. Τα σταλινικής καταγωγής κράτη είχαν μόλις πριν λίγο καταρρεύσει, επαληθεύοντας με εντυπωσιακό αλλά και απρόβλεπτο τρόπο –από την ανάποδη- τη «θεωρία των ντόμινο». Πλήθος ιδεολόγων που συμμερίζονταν την άποψη ότι η ΕΣΣΔ και ο μαρξισμός ήταν τόσο αλληλένδετοι όσο είναι και το Βατικανό με τον καθολικισμό – ανεξάρτητα αν ήταν ορκισμένοι εχθροί της Μόσχας ή πρώην υμνητές ή σύμμαχοί της- διατράνωναν ότι, αυτή τη φορά, ο Μαρξ ήταν για τα καλά νεκρός.
Με τη συζήτηση για τον προϋπολογισμό να έχει στραφεί γύρω από το αν η Ελλάδα πέρασε τον… κάβο της κρίσης, το αναπόφευκτο των επικείμενων εκλογών και το αυξανόμενο ενδεχόμενο μιας κυβέρνησης της αριστεράς, οι διεθνείς οικονομικές εξελίξεις δεν έχουν τύχει της πρέπουσας προσοχής. Εξελίξεις που θα μπορούσαν να συνοψιστούν με δύο λόγια ως εξής: Η γερμανική οικονομία φρενάρει επικίνδυνα, οι προβλέψεις για την ευρωζώνη επιδεινώνονται με ραγδαία ταχύτητα και η αβεβαιότητα για το πόσο θα κρατήσει ακόμη το «κινεζικό θαύμα» πολλαπλασιάζεται.
Από το βιβλίο του Ντ. Μπενσαίντ "Ο Μαρξ της εποχής μας-Μεγαλείο και κακοδαιμονίες ενός κριτικού εγχειρήματος", εκδ. Τόπος, μετάφραση Γιάννης Καυκιάς.
Το εύρος του φαινομένου του θερμοκηπίου φαίνεται να είχε υποτιμηθεί δραματικά, καθώς νέα δεδομένα για το νότιο ημισφαίριο δείχνουν ότι οι έως τώρα μετρήσεις ήταν ανακριβείς. Συγκρίνοντας κλιματικά μοντέλα και δορυφορικές μετρήσεις, οι επιστήμονες του αμερικανικού ερευνητικού εργαστηρίου Lawrence Livermore στην Καλιφόρνια ανακάλυψαν πως η μακρόχρονη άνοδος της θερμοκρασίας των ωκεανών του νοτίου ημισφαιρίου σε βάθος 700 μέτρων είχε υποτιμηθεί έως και κατά 58 τοις εκατό. «Η υποτίμηση είναι αποτέλεσμα ελλιπούς δειγματισμού μέχρι πριν την τελευταία δεκαετία, καθώς και των περιορισμών των αναλυτικών μεθόδων που χρησιμοποιούνταν για την εκτίμηση της θερμοκρασίας σε περιοχές με λίγα δεδομένα», δήλωσε ο ωκεανογράφος Πωλ Ντουράκ, επικεφαλής της έρευνας. 
Όταν στην Ισπανία μιλούν για τη διαρκώς κλιμακούμενη κρίση στις σχέσεις της Καταλονίας με το Ισπανικό Κράτος, συνηθίζουν να κάνουν λόγο για την επερχόμενη «σύγκρουση δύο τρένων». Ε, λοιπόν, μετά από τις ραγδαίες και συχνά δραματικές εξελίξεις των τελευταίων 4-5 ημερών, μπορούμε να πούμε ότι αυτά τα δυο τρένα όχι μόνο ξεκίνησαν αλλά και αναπτύσσουν όλο και μεγαλύτερη ταχύτητα στη πορεία τους προς τη μετωπική τους σύγκρουση! 
Με την κρίση σε Ουκρανία-Ρωσία να απειλεί να προσθέσει ένα ακόμη γκρίζο σύννεφο στις επιδεινούμενες προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας και ιδιαίτερα της ευρωζώνης, η Μόσχα στρέφεται όλο και περισσότερο προς την Κίνα, για να ανταπεξέλθει στην πίεση του δυτικού εμπάργκο.
Να λοιπόν που διαλύθηκαν και οι τελευταίες αμφιβολίες και φτάσαμε αισίως σε αυτό το Σάββατο 27 Σεπτεμβρίου 2014, που έχει όλα τα φόντα να μείνει στην ιστορία καθώς είναι σήμερα που αρχίζει, και επίσημα, η αντίστροφη μέτρηση για την ώρα της αλήθειας του Ισπανικού Κράτους, της Καταλονίας αλλά ίσως και όλης της Ευρώπης. Όμως, προσοχή: Η αναμέτρηση Βαρκελώνης-Μαδρίτης, αλλά και Βαρκελώνης- Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν αφορά προς το παρόν το πιθανό υπέρ της ανεξαρτησίας αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος της 9ης Νοεμβρίου, αλλά το ίδιο το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση του καταλανικού λαού. Με πιο απλά λόγια, η κυβέρνηση Ραχόϊ και οι διεθνείς σύμμαχοι και υποστηρικτές της αμφισβητούν και υπόσχονται να εμποδίσουν «με κάθε μέσο», όπως λένε, ακόμα και να στηθούν στις 9 Νοεμβρίου στη Καταλονία οι κάλπες της Consulta, που θα δώσουν στους Καταλανούς πολίτες το αναφαίρετο και στοιχειώδες δημοκρατικό δικαίωμά τους…να ψηφίσουν.
Αν και απομένουν να γίνουν μερικές ακόμα κινητοποιήσεις αλληλεγγύης, ενώ παράλληλα θα χρειαστούμε τουλάχιστον κάμποσες μέρες για να μάθουμε τι ακριβώς συνέβη σε όσες ήδη έχουν γίνει, νομίζουμε πάντως ότι είναι ήδη δυνατό να κάνουμε 1-2 γενικές παρατηρήσεις και διαπιστώσεις.
Σήμερα είναι η 20η Σεπτεμβρίου, ημέρα που κορυφώνεται η διεθνής εβδομάδα αλληλεγγύης στις 595 Ελληνίδες καθαρίστριες και στον εμβληματικό 12μηνο αγώνα τους, με συγκεντρώσεις και διαδηλώσεις που θα γίνουν σε δεκάδες ευρωπαϊκές πόλεις, από το Λονδίνο και τη Μαδρίτη, μέχρι το Βερολίνο και τη Μασσαλία.
Καθώς πλησιάζουμε στην 20η Σεπτεμβρίου, μέρα κορύφωσης των κινητοποιήσεων της εβδομάδας διεθνούς αλληλεγγύης στις 595 καθαρίστριες μας, ο τόνος των διαδηλώσεων τείνει να αλλάξει, να γίνει πιο μαχητικός, να συνδέσει το τοπικό με το διεθνές, το τερπνό μετά του ωφελίμου ή μάλλον το ωφέλιμο με το…ακόμα πιο ωφέλιμο. 
Μετά από την Καταλονία και τη Βρετανία, το οδοιπορικό μας στο παγκόσμιο κίνημα συμπαράστασης στις Ελληνίδες καθαρίστριες μας φέρνει σήμερα στη Γαλλία. Το πρώτο πράγμα που χτυπάει εδώ στο μάτι είναι το πολύ ευρύ φάσμα οργανώσεων και ευαισθησιών που οργανώνουν τις κινητοποιήσεις αλληλεγγύης. Εργατικά συνδικάτα συνεργάζονται με φεμινιστικές και οικολογικές συλλογικότητες, αλλά και με κινήσεις πολιτών, κοινωνικά κινήματα και αριστερά πολιτικά κόμματα διαφορετικών προσανατολισμών και κινητοποιούνται –όλοι και όλες μαζί- στο πλευρό των 595 καθαριστριών όχι μόνο στο Παρίσι αλλά και σε πολλές άλλες γαλλικές πόλεις.
Μέρα με τη μέρα, ώρα με την ώρα πληθαίνουν οι απαντήσεις στο «Κάλεσμα για μια διεθνή μέρα αλληλεγγύης στις 595 καθαρίστριες του υπουργείου Οικονομικών της Ελλάδας», που ήδη κυκλοφορεί σε 9 γλώσσες. Κάνοντας ένα μεγάλο άλμα στην παρουσίαση αυτής της διεθνούς καμπάνιας, που εγκαινιάσαμε χτες με την Καταλονία, περνάμε σήμερα στη Βρετανία όπου η κινητοποίηση είναι ήδη σημαντική και χρωστάει πολλά στη δράση της Greek Solidarity Campaign, αντιπροσωπεία της οποίας –στην οποία θα μετέχει και εκπρόσωπος του λονδρέζικου συνδικάτου καθαριστών- θα επισκεφτεί τις επόμενες βδομάδες την Αθήνα και θα έχει επαφές με τις 595 αγωνιζόμενες καθαρίστριες.
Η λεζάντα στην εικόνα/κουίζ που ανάρτησε πριν από τρεις μέρες στην ιστοσελίδα της η τοπική οργάνωση της πόλης Μανσού της Καταλονίας του κυβερνητικού Λαϊκού Κόμματος της Ισπανίας, ήταν ιδιαίτερα εύγλωττη: «Ποια μέθοδος σας φαίνεται πιο αποτελεσματική για να λογικευτεί ο Αρτούρ Μας;». Αναπόφευκτα, το περίεργο κουίζ πήρε ακαριαία διαστάσεις σκανδάλου καθώς ο Αρτούρ Μας είναι ο σημερινός (συντηρητικός) πρωθυπουργός της Καταλονίας και το ζήτημα για το οποίο θα έπρεπε «να λογικευτεί» είναι η δέσμευσή του να καλέσει στις 9 Νοεμβρίου τους συμπατριώτες του στις κάλπες για να αποφανθούν αν θέλουν την Καταλονία ανεξάρτητη από το Ισπανικό Κράτος!...
Το 
Η ένωση ATTAC Μαρόκου χαιρετίζει το θάρρος των 595 Ελληνίδων καθαριστριών του Δημοσίου, που αγωνίζονται εδώ και 11 μήνες ενάντια στην απόλυσή τους και στα μέτρα λιτότητας και συρρίκνωσης του δημόσιου τομέα που έχει επιβάλει η υπό την κηδεμονία των Διεθνών Χρηματοπιστωτικών Ιδρυμάτων και της Ευρωπαϊκής Ένωσης ελληνική κυβέρνηση. 
Η προειδοποίηση που ακολουθεί απευθύνεται κατά προτεραιότητα σε όλες τις «ευαισθησίες» της ελληνικής αριστεράς: Στους αμέσως επόμενους μήνες –ή ακόμα και εβδομάδες- δώστε ιδιαίτερη προσοχή στην Ισπανία και ειδικότερα στη Καταλονία, αν δεν θέλετε να βρεθείτε προ μεγάλων εκπλήξεων που θα ανατρέψουν τα όποια -κυβερνητικά και άλλα- σχέδιά σας. Γιατί; Μα, επειδή οι διαρκώς επιταχυνόμενες εξελίξεις στο Ισπανικό Κράτος, είναι πια ιστορικών διαστάσεων και απειλούν να αναδιαμορφώσουν το κοινωνικό και πολιτικό σκηνικό σε όλη την Ευρώπη, μεταβάλλοντας τους συσχετισμούς δυνάμεων και βάζοντας σε κρίση παγιωμένες –εδώ και πολλές δεκαετίες- καταστάσεις, ισορροπίες και… καθεστώτα. Με άλλα λόγια, μεγάλη προσοχή στα τεκταινόμενα της Ισπανίας αν δεν θέλετε να λογαριάζετε –και εδώ στην Ελλάδα- χωρίς τον Ισπανό και Καταλανό ξενοδόχο…
Γιατί το άρθρο που ακολουθεί; Προφανώς, επειδή τραβάει προκαταβολικά τον αναγνώστη καθώς αναφέρεται όχι σε κάποιον ανώνυμο, αλλά στο δισέγγονο του Δαρβίνου. Επίσης, προφανώς, επειδή δίκαια συγκινεί και βάζει σε (χρήσιμες) σκέψεις η ζωή και ο ηρωικός του θάνατος «μια μέρα πριν κλείσει τα 21 χρόνια του». Όμως, υπάρχει κι ένας ακόμα λόγος που μας έκανε να «αλιεύσουμε» -και να μεταφράσουμε- το παρακάτω άρθρο στη διαδικτυακή εφημερίδα της Ανδαλουσίας andalucesdiario.es: Αποκαλύπτει στον Έλληνα αναγνώστη μια σημερινή ισπανική πραγματικότητα που αγνοεί, εκείνη της «πολιτικής αρχαιολογίας», δηλαδή της οργανωμένης και συστηματικής αναζήτησης από χιλιάδες εθελοντές των λειψάνων εκατοντάδων χιλιάδων -πάντα άθαφτων και αγνοούμενων- αντιφασιστών μαχητών του εμφυλίου του 1936-1939.
Ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι εξέπληξε την προηγούμενη εβδομάδα με την απόφασή του να μειώσει κι’ άλλο τα επιτόκια, σε νέα ιστορικά χαμηλά επίπεδα, σχεδόν στο μηδέν(0,05%) από 0,15%. Μείωσε επίσης και τα επιτόκια καταθέσεων, από το -0,10% στο -0,20% σε μια προσπάθεια να αποθαρρύνει τις τράπεζες να «παρκάρουν» κεφάλαια στην ΕΚΤ. Στόχος το πάμφθηνο χρήμα να βοηθήσει την ανάπτυξη της οικονομίας της Ευρωζώνης που βρίσκεται μπροστά στον κίνδυνο χρόνιας στασιμότητας και αποπληθωρισμού: μείωσης δηλαδή του πληθωρισμού σε επίπεδα τα οποία δεν συμφέρει τις επιχειρήσεις να επενδύσουν αφού δεν μπορούν να προσδοκούν σε αύξηση τιμών των προϊόντων και υπηρεσιών που παρέχουν.
H Τρόικα, που αποτελείται από εκπροσώπους του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, πραγματοποίησε για πρώτη φορά τις διαπραγματεύσεις της με την ελληνική κυβέρνηση, από τις 2 έως τις 4 Σεπτεμβρίου, εκτός της χώρας. Ως τόπο φιλοξενίας επέλεξε το Παρίσι, και πιο συγκεκριμένα την έδρα του εξόχως φιλελεύθερου Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), στο Château de la Muette. 
Αν και το κάλεσμα για μια διεθνή μέρα αλληλεγγύης στις 595 καθαρίστριες του υπουργείου Οικονομικών έγινε μέσα στο κατακαλόκαιρο, η ανταπόκριση που συναντάει είναι τόσο θετική που επαληθεύει την αρχική αισιόδοξη υπόθεση εργασίας: Αυτός ο παραδειγματικός αγώνας μιας χούφτας Ελληνίδων εργατριών ξεπερνάει τα όρια της χώρας μας και είναι εμβληματικός των καλύτερων λαϊκών αντιστάσεων στη σκληρή εποχή των Μνημονίων στην Ευρώπη, αλλά και πέρα από αυτήν!...