Από τη Ν. Αφρική στο Ισραήλ: η μόνιμη προτίμηση του ελληνικού κράτους για το απαρτχάιντ

Όταν ο κ. Μητσοτάκης ποινικοποιεί, απειλεί και καταστέλει τους φοιτητές που υπερασπίζονται τη διεθνή νομιμότητα !

του Γιώργου Μητραλιά

«Αν νομίζουν κάποιοι ότι μπορούν να επαναλάβουν αυτά τα οποία μπορεί να είδαν σε άλλες χώρες και να καταλαμβάνουν πανεπιστήμια, να στήνουν αντίσκηνα και να τα κάνουν γης μαδιάμ, είναι βαθιά γελασμένοι».Η παραπάνω βαθιά φιλοσοφημένη δήλωση του Έλληνα πρωθυπουργού, που ακολούθησε την δια ροπάλου « εκκένωση » της Νομικής, δεν εκπλήσσει παρά μόνο τους απληροφόρητους : το ελληνικό κράτος και οι κυβερνήσεις του έτρεφαν ανέκαθεν μια ...αδυναμία για ο,τιδήποτε είχε σχέση με απαρτχάιντ και καθεστώτα του απαρτχάιντ ! Τώρα το Ισραήλ, άλλοτε η Νότια Αφρική και η Ροδεσία. Και αυτό όχι μόνο για λόγους ιδεολογικής εκλεκτικής συγγένειας, αλλά κυρίως επειδή αυτό προστάζουν τα (υλικά) συμφέροντα των διαφόρων ελληνικών ελίτ. Μάλιστα, αυτή η πασιφανής “αδυναμία” τους για αυτά τα αγριανθρωπικά καθεστώτα, έκανε σχεδόν πάντα το ελληνικό Κράτος και τις κυβερνήσεις του να αψηφούν τις εντολές και τις αποφάσεις της λεγόμενης « διεθνούς κοινότητας » (ΟΗΕ, κλπ) και να παραβιάζουν τους οικονομικούς αποκλεισμούς (εμπάργκο) αυτών των καθεστώτων, ενώ παράλληλα αντιμετώπιζαν ως « αναρχικούς » ή και « τρομοκράτες » εκείνους που τηρούσαν και σέβονταν αυτές τις αποφάσεις της διεθνούς κοινότητας. Δηλαδή, περίπου όπως κάνει τώρα ο κ. Μητσοτάκης…

Ας μας επιτραπεί όμως μια σύντομη αναδρομή στο -όχι και τόσο μακρινό- παρελθόν που είδε την ίδια “επίσημη” Ελλάδα να παραβιάζει επί δεκαετίες, με την υποστήριξη μάλιστα των ελληνικών ΜΜΕ, τη διεθνή νομιμότητα όπως αυτή εκφραζόταν με τα εμπάργκο του ΟΗΕ στη ρατσιστική Ροδεσία και στη Νότια Αφρική του απαρτχάιντ. Χάρη λοιπόν στις -όπως πάντα- εξαιρετικές δημοσιογραφικές έρευνες του Ιού (http://www.iospress.gr/), θυμηθήκαμε το κυνικό σκεπτικό αυτών των κρατικών ελληνικών παραβιάσεων όπως μάλιστα το διατύπωνε ο μετέχων τότε (1965) στην επίσημη ελληνική αντιπροσωπεία που επισκεπτόταν τη Νότια Αφρική του απάρτχάιντ, γνωστός διευθυντής του Οικονομικού Ταχυδρόμου κ. Γιάννης Μαρίνος.

Προτείνοντας λοιπόν το... «ξέπλυμα» των νοτιοαφρικανικών προϊόντων με ένα μικρό πέρασμα από την Ελλάδα για να πάρουν την ελληνική σφραγίδα και να μην υπάγονται πλέον στο εμπάργκο του ΟΗΕ”, ο κ. Γ. Μαρίνος έγραφε τότε τα εξής ηθικοπλαστικά, που εξάλλου έγιναν κατόπιν πραγματικότητα : «Η χώρα μας εκρίθη ως ιδανική διέξοδος διά τα εξαγωγικά πλεονάσματα της Νοτίου Αφρικής. Όχι φυσικά μόνον διά της απορροφήσεώς των υπό της περιορισμένης ελληνικής αγοράς. Εκείνο που κυρίως έχει σημασία είναι προφανώς ότι η Ελλάς θα δύναται να αποτελέσει ένα ιδανικό σταθμό τράνζιτο για τα αφρικανικά προϊόντα, τα οποία επανεξαγόμενα μετά από μίαν ελαφράν τελικήν επεξεργασίαν ή συσκευαζόμενα καταλλήλως θα ήτο ευχερέστερον να διατεθούν όχι μόνον εις την ευρωπαϊκήν, αλλά και εις τας Μεσανατολικάς ακόμη αγοράς, ως ελληνικά πλέον προϊόντα».

Τότε ήταν ο ΟΗΕ και το εμπάργκο του, που συνδυαζόταν με τη διεθνή εκστρατεία απομόνωσης και μποϊκοτάζ της Νότιας Αφρικής.Τώρα είναι οι φοιτητές σε όλο τον κόσμο που -κατά τον κ. Μητσοτάκη- “καταλαμβάνουν πανεπιστήμια, στήνουν αντίσκηνα και τα κάνουν γης μαδιάμ”, επειδή κάνουν ανάλογη εκστρατεία και θέλουν να επιβάλλουν ανάλογο εμπάργκο στο Ισραήλ του απαρτχάιντ. Πώς; Χτυπώντας τους ρατσιστές εκεί που τους πονάει περισσότερο, στο πορτοφόλι τους. Και μάλιστα, παρά την άγρια καταστολή, με αξιοσημείωτες επιτυχίες.

Όπως π.χ. στην περίπτωση της Ισπανίας όπου η Συνομοσπονδία Ισπανικών Πανεπιστημίων (CRUE) που συσπειρώνει 77 Πανεπιστήμια (50 δημόσια και 27 ιδιωτικά) πήρε μόλις πριν λίγες μέρες, την ιστορική απόφαση να διακόψει κάθε σχέση τους με τα ισραηλινά πανεπιστήμια και τις ισραηλινές επιχειρήσεις! Και επιπλέον, να αναβαθμίσει τις σχέσεις τους με τα παλαιστινιακά πανεπιστήμια και το παλαιστινιακό εκπαιδευτικό σύστημα, παλεύοντας ταυτόχρονα ενάντια στον αντισημιτισμό και την ισλαμοφοβία! Πώς έγινε αυτό; Έγινε χάρη στη κινητοποίηση των Ισπανών και Καταλανών φοιτητών που κατέλαβαν τα πανεπιστήμια τους, και γενικώς ...”τα έκαναν γης μαδιάμ” επειδή απλώς δεν ήταν αναίσθητοι για να παρακολουθούν απαθείς τη γενοκτονία των Παλαιστινίων της Γκάζας σε ζωντανή μετάδοση. Ακριβώς όπως συνέβη εξάλλου και στην Ιρλανδία, όπου το Trinity College πήρε την απόφαση να αποεπενδύσει από το Ισραήλ μετά από την κινητοποίηση των φοιτητών του. Και όπως πρέπει να συμβεί και στη χώρα μας όπου, όπως αποκαλύπτει ένα εξαιρετικά εμπεριστατωμένο κείμενο του Άρη Χατζηστεφάνου, τα πανεπιστήμια έχουν αναπτύξει στενές σχέσεις με το Ισραήλ και τα ιδρύματα του

Είναι λοιπόν ακριβώς για όλα αυτά που μας μιλάει στη συνέχεια ο συνιδρυτής της εκστρατείας BDS (μποϊκότ, αποεπένδυση, κυρώσεις) Ομάρ Μπαργκούτι στην πολύ χρήσιμη συνέντευξη που έδωσε στη γαλλική ηλεκτρονική εφημερίδα Mediapart. Συμπέρασμα: Η μάχη είναι ακόμα στην αρχή της και θα είναι τόσο σκληρή όσο δείχνουν να το θέλουν ο γενοκτόνος Νατανιάχου και οι διάφοροι Μητσοτάκηδες συνένοχοι του. Όμως, ο σκοπός δεν θα μπορούσε να είναι πιο ιερός και συνάμα πιο ανθρώπινος: η υπεράσπιση της ζωής ενάντια στους θιασώτες της καταστροφής και του θανάτου!

Omar Barghouti, συνιδρυτής της εκστρατείας BDS για το μποϊκοτάζ: "Σήμερα, η Δύση φοβάται την Παλαιστίνη".

της LENOIR Gwenaëlle

Mediapart [Gwenaelle Lenoir]: Εδώ και αρκετές εβδομάδες, πανεπιστημιουπόλεις σε όλο τον κόσμο έχουν καταληφθεί από φοιτητές που ζητούν στήριξη στους Παλαιστίνιους, ζητούν κατάπαυση του πυρός και απαιτούν από τα ιδρύματά τους να διακόψουν κάθε δεσμό με ισραηλινά ιδρύματα και εταιρείες. Ξεκίνησε αυτό το κίνημα από το BDS;

Omar Barghouti : Όχι. Είναι ένα κίνημα που πηγάζει από τη βάση και δεν υπάρχει καμία κεντρική ηγεσία που στέλνει εντολές στους φοιτητές. Φυσικά, είναι προφανές πως υιοθετεί τα αιτήματα του BDS, επειδή επικεντρώνεται στα δικαιώματα των Παλαιστινίων και προωθεί τακτικές μποϊκοτάζ και αποεπένδυσης για να το πετύχει.

Στις ΗΠΑ, πολλά στελέχη των φοιτητών και των καθηγητών βρίσκονται επίσης σε άμεση επαφή με το κίνημα BDS, το οποίο είναι ένα πολύ χαλαρό ημι-οριζόντιο κίνημα που λειτουργεί μέσω συνεργατών. Στις ΗΠΑ, ένας από τους κυριότερους είναι η Jewish Voice for Peace, η μεγαλύτερη προοδευτική εβραϊκή οργάνωση στη χώρα. Τμήματα της συμμετέχουν σε καταυλισμούς φοιτητών σε όλες τις ΗΠΑ.

Στη Γαλλία, η σύνδεση με το BDS είναι λιγότερο άμεση. Αν και είναι βέβαιο ότι ο συνασπισμός BDS στη Γαλλία υποστηρίζει την κινητοποίηση στο Sciences Po, στη Σορβόννη και παντού αλλού.

Πώς ταιριάζει το πανεπιστημιακό κίνημα με τα συνθήματα του BDS;

Στα δεκαεννέα χρόνια που υπάρχει το BDS, ζητάμε πανεπιστημιακό μποϊκοτάζ των ισραηλινών ιδρυμάτων, επειδή όλα είναι συνένοχα. Το κίνημα BDS δεν στοχεύει άτομα, αλλά ιδρύματα. Στοχεύει τη συνενοχή, όχι την ταυτότητα. Επομένως, δεν στοχεύουμε τους πανεπιστημιακούς, στοχεύουμε τα ισραηλινά πανεπιστημιακά ιδρύματα.

Έχουμε επίσης ζητήσει την αποεπένδυση από εταιρείες που είναι συνένοχες στην κατοχή, στους εποικισμούς, στο απαρτχάιντ, στη γενοκτονία που διεξάγεται σήμερα στη Γάζα εναντίον 2,3 εκατομμυρίων Παλαιστινίων ή σε οποιοδήποτε άλλο έγκλημα πολέμου ή έγκλημα κατά της ανθρωπότητας που διαπράττεται εναντίον μας. Για άλλη μια φορά, δεν έχει σημασία ποια είναι η εταιρεία. Θα μπορούσε να είναι γαλλική, κινεζική, ισραηλινή ή αμερικανική. Δεν έχει σημασία. Εάν εμπλέκεται σε παραβιάσεις των δικαιωμάτων των Παλαιστινίων, όπως αυτά ορίζονται από το διεθνές δίκαιο, τη βάζουμε στο στόχαστρο.

Για τους Γάλλους, Αμερικανούς, Αυστραλούς, Βρετανούς, Καναδούς ακτιβιστές φοιτητές που θέλουν στα ιδρύματα τους να δείξουν αλληλεγγύη στους Παλαιστίνιους, η πιο ουσιαστική μορφή αλληλεγγύης είναι να διασφαλίσουν ότι το ίδρυμά τους δεν είναι συνένοχο, δεν βοηθά, δεν υποθάλπει ή δεν κερδίζει από την καταπίεση των Παλαιστινίων.

Υπάρχουν δύο τρόποι για να γίνει αυτό: το ακαδημαϊκό μποϊκοτάζ, το οποίο βάζει τέλος σε όλα τα κοινά σχέδια με τα συνένοχα ισραηλινά πανεπιστήμια, και η αποεπένδυση, η οποία εξασφαλίζει ότι το πανεπιστήμιο δεν προμηθεύεται, δεν αγοράζει, δεν προκηρύσσει διαγωνισμούς ή συμβόλαια με εταιρείες που ευνοούν την κατοχή και δεν επενδύει σε αυτές.

Μιλάτε για συνενοχή των ισραηλινών πανεπιστημιακών ιδρυμάτων με την κατοχή. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι είναι συνένοχα;

Ο κατάλογος είναι τόσο μακρύς που θα μου έπαιρνε ώρες για να απαντήσω. Θα ήθελα να αναφέρω το πρόσφατο βιβλίο της ισραηλινής ανθρωπολόγου Maya Wind, με τίτλο Towers of Ivory and Steel, το οποίο τεκμηριώνει τη συνενοχή των ισραηλινών πανεπιστημιακών ιδρυμάτων στο σύστημα της εποικιστικής αποικιοκρατίας, του απαρτχάιντ και της στρατιωτικής κατοχής. Όλα αυτά βασίζονται σε σχολαστική έρευνα.

Δεν πρόκειται να συνοψίσω το βιβλίο, παρά μόνο να δώσω μερικά παραδείγματα. Τα ισραηλινά ιδρύματα από τη δημιουργία τους έχουν πάντα σχεδιαστεί έτσι ώστε να αποτελούν πυλώνα του συστήματος καταπίεσης και του σχεδιασμού των όπλων και των δογμάτων που χρησιμοποιεί ο στρατός. Για παράδειγμα, το δόγμα Dahiya, το οποίο έχει το όνομα ενός νότιου προαστίου της Βηρυτού, είναι ένα δόγμα δυσανάλογης βίας που αναπτύχθηκε στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ, με τη συμμετοχή του ισραηλινού στρατού και των στρατιωτικών βιομηχανιών.

Ένα άλλο παράδειγμα: ο "κώδικας ηθικής" του ισραηλινού στρατού, ο οποίος δικαιολογεί τη δολοφονία μεγάλου αριθμού Παλαιστινίων πολιτών προκειμένου να στοχοποιηθεί ένας "καταζητούμενος" Παλαιστίνιος, συντάχθηκε στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ από τον μεγαλύτερο και διασημότερο φιλόσοφο του Ισραήλ που ειδικεύεται στην ηθική, τον Asa Kasher. Την ανέπτυξε μαζί με έναν στρατηγό του ισραηλινού στρατού. Έχει επικριθεί έντονα από πολλούς ειδικούς σε θέματα ηθικής και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Πριν από τη φοιτητική κινητοποίηση, υπήρξαν οι δύο ακροάσεις ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου, η πρώτη τον Ιανουάριο, που κατηγορούσε το Ισραήλ για κίνδυνο γενοκτονίας στη Λωρίδα της Γάζας, και η δεύτερη τον Φεβρουάριο, που το κατηγορούσε για απαρτχάιντ απέναντι στους Παλαιστίνιους. Ποια είναι η αντίδρασή σας;

Πρόκειται για μια νίκη για τον παλαιστινιακό λαό, ο οποίος, μετά από δεκαετίες αποικιοκρατίας, απαρτχάιντ και στρατιωτικής κατοχής, ακούγεται επιτέλους από το Διεθνές Δικαστήριο, την ανώτατη νομική αρχή στον κόσμο. Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό. Και δεν είναι μόνο συμβολικό.

Η απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου στις 26 Ιανουαρίου που υποδεικνύει ότι υφίσταται εύλογος κίνδυνος γενοκτονίας διαπραττόμενος από το Ισραήλ στη Γάζα είχε τεράστιο αντίκτυπο. Εκπλαγήκαμε πολύ και εμείς οι ίδιοι. Για να δώσουμε μερικά μόνο παραδείγματα, δύο μεγάλες ιαπωνικές εταιρείες τερμάτισαν τη σχέση τους με την Elbit Systems, τη μεγαλύτερη ιδιωτική στρατιωτική εταιρεία του Ισραήλ, επικαλούμενες την απόφαση του ΔΔΔ.

Η Βολιβία και η Κολομβία διέκοψαν τις διπλωματικές τους σχέσεις και τον περασμένο μήνα η Κολομβία σταμάτησε τις στρατιωτικές της εισαγωγές από το Ισραήλ. Πριν από λίγες ημέρες, η Τουρκία αποφάσισε να σταματήσει κάθε εμπορική συναλλαγή με το Ισραήλ. Η Τουρκία είναι σημαντικός εμπορικός εταίρος του Ισραήλ.

Επομένως, η απόφαση του ΔΔΔ ήταν πολύ σημαντική ενισχύοντας την απήχηση του κινήματος BDS πέρα από οτιδήποτε είχαμε δει στο παρελθόν.

Στις δυτικές χώρες, οι διαδηλώσεις υπέρ της Παλαιστίνης και της Λωρίδας της Γάζας συχνά καταστέλλονται, ή ακόμα και απαγορεύονται και ποινικοποιούνται. Σας εκπλήσσει αυτό;

Καθόλου έκπληκτος. Ως ακτιβιστής για τα ανθρώπινα δικαιώματα, παρατηρώ την παρακμή του δυτικού φιλελευθερισμού και της δημοκρατίας εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Σπούδασα και έζησα στη Δύση, οπότε δεν εκπλήσσομαι πραγματικά. Αυτή η δημοκρατία έκανε πάντα διακρίσεις, αποκλείοντας ανεπιθύμητους πληθυσμούς και επιτρέποντας τη λεηλασία και την εκμετάλλευση του Νότου. Ποτέ δεν υπήρξε μια πραγματική φιλελεύθερη δημοκρατία, με την έννοια των ιδανικών που υπερασπίζονται ορισμένοι διανοούμενοι.

Η μόνη έκπληξη, πρέπει να πω, είναι η έκταση και η ταχύτητα της παρακμής. Από την έναρξη της ισραηλινής γενοκτονίας, υπήρξε μια ξαφνική κατάρρευση, οι μάσκες έπεσαν εντελώς. Η καταστολή από τις κυβερνήσεις, τα δυο μέτρα και δυο σταθμά σε σχέση με την Ουκρανία, η υποκρισία των λεγόμενων δυτικών δημοκρατιών, ήταν σοκαριστικά.

Ακόμα Εβραίοι διανοούμενοι που υπερασπίζονται τα δικαιώματα των Παλαιστινίων είδαν να απαγορεύονται οι εκδηλώσεις τους με το πρόσχημα του "αντισημιτισμού". Από την εποχή του μακαρθισμού ενάντια στο λεγόμενο « ερυθρό φόβο » στις Ηνωμένες Πολιτείες είχαμε να δούμε μια τέτοια φίμωση. Σήμερα,ο φόβος στη Δύση είναι για την Παλαιστίνη.

Αυτός ο νέος Μακαρθισμός είναι τόσο άσχημος όσο και ο πρώτος, τόσο καταπιεστικός όσο και ο πρώτος. Αλλά όπως και ο πρώτος, αντανακλά επίσης το γεγονός ότι οι ηγεμονικές δυνάμεις της αποικιοκρατικής Δύσης αισθάνονται ότι η ηγεμονία τους καταρρέει. Έτσι, ενεργούν με ακραία καταστολή, ακόμη και με βία, εναντίον ειρηνικών φοιτητών ακτιβιστών, εναντίον Εβραίων ομιλητών που υπερασπίζονται τα δικαιώματα των Παλαιστινίων, για να μην αναφέρουμε τους Παλαιστίνιους και άλλους έγχρωμους ανθρώπους. Η καταστολή δεν έχει προηγούμενο.

Παρ' όλα αυτά, φαίνεστε αισιόδοξος…

Ήμουν φοιτητής στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια το 1985, όταν αποκλείσαμε το Hamilton Hall, το ίδιο Hamilton Hall που καταλήφθηκε από φοιτητές την περασμένη εβδομάδα. Εκείνη την εποχή πολεμούσαμε το απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική. Κρατούσα πάντα ένα πλακάτ που έγραφε "καταργήστε το απαρτχάιντ". Οι συμφοιτητές μου μηχανικοί με ρωτούσαν: "Δεν έχεις κάτι καλύτερο να κάνεις; Πιστεύεις πραγματικά ότι το απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική θα καταρρεύσει, ότι θα καταργηθεί στη διάρκεια της ζωής σου »;

Και απαντούσα: "Όχι, είναι τόσο ισχυρό, υποστηρίζεται από τον Ρέιγκαν και τη Θάτσερ ». Αλλά το έκανα από διεθνιστικό καθήκον, για να υπερασπιστώ τη δικαιοσύνη παντού στον κόσμο. Γιατί μια επιτυχία στη Νότια Αφρική θα ήταν επιτυχία για την Παλαιστίνη, επιτυχία για τους μαύρους Αμερικανούς, για όλα τα κινήματα για δικαιοσύνη. Και μετά, το απαρτχάιντ κατέρρευσε στη διάρκεια της ζωής μου. Κανείς δεν μπορεί να μου αφαιρέσει αυτή την ελπίδα και να μου πει: "Ω, είσαι ρομαντικός, είσαι ιδεαλιστής. Πιστεύετε ότι θα μπορέσετε μια μέρα να νικήσετε το ισραηλινό απαρτχάιντ;" Ναι, θα το κάνουμε.

Το ίδιο -περίπου- άρθρο στα αγγλικά: https://www.counterpunch.org/2024/05/21/from-south-africa-to-israel-the-greek-state-has-always-had-a-soft-spot-for-apartheid/
...και στα γαλλικά: https://www.cadtm.org/Quand-M-Mitsotakis-criminalise-menace-et-reprime-les-etudiants-qui-defendent-la