Γαλλία: Τι συμβαίνει όταν ο Μακρόν έχει ήδη ηττηθεί αλλά το γιγάντιο λαϊκό κίνημα δεν έχει ακόμα νικήσει;
του Γιώργου Μητραλιά
Μετά από σχεδόν τέσσερις μήνες (!) τεράστιων εργατικών και λαϊκών κινητοποιήσεων χωρίς κανένα προηγούμενο στη μεταπολεμική Γαλλία (!), ο απολογισμός του αγώνα των γαλλικών συνδικάτων ενάντια στη συνταξιοδοτική (αντι)μεταρρύθμιση θα έπρεπε να είναι προφανής: η (αντι)μεταρρύθμιση έχει γίνει πια νόμος, γεγονός που σημαίνει ότι ο μεν Μακρόν κέρδισε, τα δε εργατικά συνδικάτα έχουν χάσει. Τι συμβαίνει όμως και κανείς στη Γαλλία αλλά και έξω από αυτήν δεν τολμά να κάνει την παραπάνω διαπίστωση; Τι συμβαίνει και βλέπουμε τον πιο γνήσιο εκφραστή του διεθνούς (πολύ) μεγάλου κεφαλαίου, τον γνωστό μας από την εποχή των Μνημονίων, οίκο αξιολόγησης Fitch Ratings να υποβαθμίζει το αξιόχρεο της Γαλλίας με το τόσο εύγλωττο σκεπτικό ότι «το πολιτικό αδιέξοδο και οι κοινωνικές κινητοποιήσεις (ενίοτε βίαιες) εγείρουν κίνδυνο για το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων του προέδρου της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν και θα μπορούσαν να δημιουργήσουν πιέσεις για πιο επεκτατική δημοσιονομική πολιτική, ή ανατροπή προηγούμενων μεταρρυθμίσεων».
Όταν λοιπόν ο οίκος Fitch φτάνει να διαπιστώνει ότι εξαιτίας του “πολιτικού αδιεξόδου” που έχει δημιουργηθεί και των “κοινωνικών κινητοποιήσεων” που συνεχίζονται, ο Μακρόν κινδυνεύει όχι μόνο να μην μπορεί να συνεχίσει τις (αντι)μεταρρυθμίσεις του,δηλαδή να παραλύσει, αλλά κινδυνεύει ακόμα και να δει να ανατρέπονται και αυτές που έχει ήδη κάνει, το συμπέρασμα βγάζει μάτια: αυτός ο Μακρόν που περιγράφει ο οίκος Fitch δεν μπορεί να είναι ο νικητής, είναι ήδη ο μεγάλος ηττημένος της υπό εξέλιξη ιστορικής γαλλικής ταξικής αναμέτρησης! Και φυσικά, αυτό δεν το λέει μόνο ο Fitch. Το λένε άπαντες οι “εχθροί” αλλά τώρα όλο και περισσότεροι φίλοι του Μακρόν στα ΜΜΕ, στην εργοδοσία, στην παραδοσιακή γαλλική δεξιά ή ακόμα και μέσα στο ίδιο το κόμμα του. Κυρίως όμως, το λέει ο γαλλικός λαός ή τουλάχιστον η συντριπτική πλειοψηφία του που αρνείται πεισματικά “να κουραστεί”, “να το πάρει απόφαση” και “να αποδεχθεί την πραγματικότητα”, όπως εδώ και 4 μήνες δεν έχουν βαρεθεί να προβλέπουν και να εύχονται τα -ευρισκόμενα σε διατεταγμένη υπηρεσία- γαλλικά ΜΜΕ.
Και δεν είναι μόνον ότι οι διαδηλώσεις της φετινής Πρωτομαγιάς ήταν πέντε ή ακόμα και δέκα φορές μεγαλύτερες από τις προηγούμενες των τελευταίων 3-4 δεκαετιών! Ούτε ότι, παρά το ότι η μακρονική (αντι)μεταρρύθμιση έχει γίνει πια νόμος, οι Γάλλοι πολίτες συνεχίζουν να εναντιώνονται σε αυτή με τα ίδια συντριπτικά ποσοστά των τελευταίων τεσσάρων μηνών. (1) Ούτε επίσης, ότι τουλάχιστον ο μισός γαλλικός πληθυσμός δηλώνει ότι υποστηρίζει την συνέχιση και...σκλήρυνση των κινητοποιήσεων. Ούτε ότι το Διασυνδικαλιστικό όλων των (οκτώ) εργατικών Συνομοσπονδιών παραμένει ενωμένο, διαψεύδοντας καθημερινά τα ΜΜΕ που το βλέπουν να “διασπάται” εδώ και 4 μήνες. Είναι ότι ο Μακρόν, η πρωθυπουργός του και οι υπουργοί της δεν μπορούν να κάνουν πια βήμα έξω από τα γραφεία τους, χωρίς να έχουν απένταντι τους εκατοντάδες ή ακόμα και χιλιάδες πολίτες που τους γιουχάρουν αγρίως, φτάνοντας μάλιστα σε αρκετές περιπτώσεις να τους παίρνουν στο κυνήγι! Και αυτό σε όλη τη Γαλλία, ακόμα και όταν τολμούν να επισκεφθούν μικρά χωριά! Με αποτέλεσμα η “εξόρμηση προς το λαό” που διέταξε ο Μακρόν, να καταλήγει σε φιάσκο καθώς σχεδόν οι μισές από αυτές τις προγραμματισμένες εξορμήσεις καταλήγουν να...ακυρώνονται την τελευταία στιγμή. Ή να γίνονται αντικείμενο χλευασμού και γελοιοποίησης καθώς υπουργοί, νομάρχες και αστυνόμοι αποφασίζουν και διατάζουν, έντρομοι, την κατάσχεση των κατσαρολών και λοιπών μεταλλικών αντικειμένων που χτυπούν δαιμονισμένα οι διαδηλωτές, ορίζοντας μάλιστα ότι πρόκειται για... “αντικείμενα μετατρεπόμενα σε όπλα” και χαρακτηρίζοντας τις “κατσαρολάδες”...τρομοκρατικές πρακτικές! Ακριβώς όπως έφτασαν να απαγορεύουν και να κατάσχουν, μετά από αυστηρούς σωματικούς ελέγχους, τις κόκκινες κάρτες (!) που οι θεατές του τελικού του Κυπέλλου Γαλλίας, ήθελαν να δείξουν στον Μακρόν, που υποχρεώθηκε να χαιρετήσει τους ποδοσφαιριστές όχι στο κέντρο του γηπέδου, όπως είθισται, αλλά ταμπουρωμένος στους υπόγειους διαδρόμους του!
Το δίδαγμα δεν είναι μόνον ότι “το γελοίο σκοτώνει” μερικές φορές ίσως περισσότερο κι από τα ίδια τα φονικά όπλα, πράγμα που γνωρίζει πολύ καλά ο γαλλικός λαός που χρησιμοποιεί αυτό το “όπλο” διαμέσου των αιώνων. Είναι κυρίως, ότι αυτοί και αυτές που το χρησιμοποιούν πια καθημερινά στις “κατσαρολάδες” και στις κάθε λογής άλλες διαδηλώσεις και εκδηλώσεις διαμαρτυρίας σε πόλεις, κωμοπόλεις και χωριά, δεν το κάνουν “κατ’εντολή”. Το κάνουν αυθόρμητα, κάνοντας επίδειξη εφευρετικότητας (στις μορφές πάλης), αλλά και αυτο-οργάνωσης καθώς συναντιούνται, συζητάνε, αποφασίζουν και ενεργούν συσπειρώνοντας νέους και λιγότερο νέους, συνδικαλισμένους και μη, εργαζόμενους και ανέργους, αγρότες και εργάτες, άνδρες και γυναίκες, χειρώνακτες και διανοούμενους, πολύπειρους αγωνιστές και πρωτάρηδες των διαδηλώσεων. Ενάντια βέβαια στη συνταξιοδοτική (αντι)μεταρρύθμιση και στον μισητό Μακρόν, αλλά και για να αλλάξει ριζικά η ζωή και η εργασία! Με αποτέλεσμα να βλέπουμε ακόμα και κωμοπόλεις και χωριά, όπου δεν είχε γίνει ποτέ η παραμικρή διαδήλωση, να κατεβαίνει τώρα στους δρόμους το ένα τέταρτο ή και το ένα τρίτο του πληθυσμού τους! Όπως π.χ. στο χωριουδάκι Σαρνύ Ορέ, κάπου περίπου στο κέντρο της Γαλλίας, όπου διαδήλωσαν, για πρώτη φορά στην ιστορία του, 110 από τους 500 κατοίκους του. ‘Η στο Ουεσάν, το ανεμοδαρμένο βραχονήσι της Βρετάνης με τους 830 κατοίκους, που είδε 184 από αυτούς να μετέχουν στην πρώτη στην ιστορία διαδήλωση στο νησί...
Σε όλα αυτά θα μπορούσαμε να προσθέσουμε ότι τα έως πρόσφατα παραγνωρισμένα και αποσκελετωμένα γαλλικά εργατικά συνδικάτα, καθώς και η αριστερή Αγροτική Συνομοσπονδία, στρατολογούν σήμερα όσο ποτέ άλλοτε στο παρελθόν καθώς μάλιστα, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, έχουν γίνει πάρα πολύ πιο δημοφιλή από όλα τα κόμματα και τους άλλους παραδοσιακούς θεσμούς. Κυρίως όμως, αυτό που κάνει την τωρινή γαλλική κοινωνία να έχει γίνει κυριολεκτικά αγνώριστη μέσα σε 3-4 μήνες και να υπόσχεται πολύ μεγάλα πράγματα στο προσεχές μέλλον, είναι αυτό που μπορεί πια να διακρίνει κανείς δια γυμνού οφθαλμού: την τρομερή αλλαγή των εξωτερικών χαρακτηριστικών της, τη γιορτινή ατμόσφαιρα που επικρατεί στις διαδηλώσεις της, που μέχρι πριν από μερικούς μήνες έμοιαζαν με κηδείες. Την εφευρετικότητα, την αλληλεγγύη και την αυτοπεποίθηση των διαδηλωτών που (ξανα)ανακαλύπτουν τη χαρά της συλλογικής δράσης και της αυτενέργειας. Τις μουσικές, τα τραγούδια και τους χορούς τους παρόλο που ασφυκτιούν μέσα στα σύννεφα των (άφθονων) δακρυγόνων και δεινοπαθούν από τα ρόπαλα και τις πλαστικές σφαίρες της αστυνομίας.Το χαμόγελο και την αισιοδοξία τους ενώ μέχρι πρότινος ήταν μόνιμα κατσούφηδες και μοιρολάτρες. Τις συζητήσεις και τα πηγαδάκια μεταξύ αγνώστων, ενώ μέχρι πριν μερικούς μήνες ο ένας απέφευγε και φοβόταν τον άλλο. Όλα αυτά τα σημάδια δεν μπορούν να απατούν: μυρίζουν μπαρούτι και θυμίζουν κάτι από Μάη του 68...
Το συμπέρασμα που μοιραζόμαστε εξάλλου με πλήθος Γάλλων, και όχι μόνον αριστερών αναλυτών, είναι ότι ανεξάρτητα από την τελική έκβαση της σύγκρουσης για το συνταξιοδοτικό, το κίνημα που έχει προλάβει να αναπτυχθεί είναι πια τόσο πρωτόγνωρο, τόσο μεγάλο, τόσο ριζοσπαστικό και έχει απλώσει τόσο βαθιές ρίζες στη γαλλική κοινωνία ώστε είναι αδύνατο να πτοηθεί ακόμα και από την πρωτοφανή (για δημοκρατία) αστυνομοκρατία και καταστολή που χρησιμοποιεί η “Μακρονία”.(2) Και αυτό επειδή στην πορεία του το τεράστιο λαΪκό κίνημα δεν αμφισβητεί πια (μόνο) τη συνταξιοδοτική (αντι)μεταρρύθμιση, αλλά όλες τις απάνθρωπες πολιτικές του άκρως επικίνδυνου -για τη δημοκρατία και τα δημοκρατικά δικαιώματα και ελευθερίες- κ. Μακρόν και κυρίως, την ίδια τη μίζερη εργασία και ζωή που του επιφυλάσσει ο νεοφιλελεύθερος καπιταλισμός του...
Ωστόσο, υπάρχει ένα...μεγάλο ωστόσο: το ζητούμενο δεν είναι μόνο να ηττηθεί ο Μακρόν αλλά και να νικήσουν τα συνδικάτα, το κίνημα, ο λαός και οι εργαζόμενοι.ες της Γαλλίας. Και παρά τους τέσσερις μήνες ιστορικών παραδειγματικών μαζικών κινητοποιήσεων, είναι γεγονός αναμφισβήτητο ότι ο Μακρόν δεν έχει κάνει την παραμικρή υποχώρηση και αντίθετα, γίνεται όλο και πιο προκλητικός, πιο αυταρχικός, κλιμακώνει την καταστολή και ροκανίζει κι άλλο την ήδη λειψή δημοκρατία. Και αυτό επειδή το τεράστιο λαϊκό κίνημα θέλησε αλλά δεν μπόρεσε να τον χτυπήσει εκεί που κυρίως πονάει, στην (καπιταλιστική) οικονομία του, την οποία δεν κατάφερε να μπλοκάρει!
Οι αιτίες αυτής της αδυναμίας πολλές και εντοπίσιμες, με κυριότερη την ραγδαία φτωχοποίηση των εργαζομένων που τους κάνει να διστάζουν να κατέβουν σε απεργία αν δεν θέλουν να πεινάσουν αυτοί και οι οικογένειες τους. Αυτό το πρόβλημα μάλιστα εντείνεται από τη στιγμή που οι απεργίες που καλούν τα συνδικάτα δεν πείθουν εντελώς καθώς είναι μονοήμερες και προειδοποιητικές, χωρίς σαφή και εκφρασμένο στόχο να πάνε μέχρι την τελική πτώση της εργοδοσίας ή της κυβέρνησης. Και επιπλέον, όταν στην εποχή μας, οι νεοφιλελεύθερες κυβερνήσεις εμφανίζονται να αδιαφορούν παντελώς για τις κοινωνικές και πολιτικές συνέπειες της άτεγκτης στάσης τους, με αποτέλεσμα ακόμα και η παραμικρή διεκδίκηση να απαιτεί για να περάσει όχι πια τις κινητοποιήσεις του παρελθόντος αλλά κάτι που μοιάζει όλο και περισσότερο με αληθινή...επανάσταση!
Το πρόβλημα που σκιαγραφήσαμε είναι πολύ μεγάλο και δεν είναι ούτε μόνο σημερινό ούτε μόνο γαλλικό. Μας αφορά όλους και όλες, είναι και δικό μας καυτό πρόβλημα. Τι πρέπει λοιπόν να γίνει για να μπλοκαριστεί και να παραλύσει η καπιταλιστική οικονομία, και ταυτόχρονα για να καμφθεί η αδιαλλαξία των όλο και πιο αυταρχικών και αντιδημοκρατικών κυβερνώντων; Προφανώς, κανείς δεν έχει σήμερα έτοιμες απαντήσεις σε αυτό το μέγιστο ερώτημα των καιρών μας, ούτε είναι σε αυτό το σημερινό άρθρο που θα αρχίσει να αναπτύσσεται ο σχετικός προβληματισμός. Προς το παρόν, περιοριζόμαστε λοιπόν στην αναγκαία αλλά και χρήσιμη διαπίστωση ότι πέρα από όλες τις άλλες αρετές της, η πάντα υπό εξέλιξη ιστορική κινητοποίηση του γαλλικού εργατικού κινήματος κάνει κάτι που συνιστά μια πολύ μεγάλη προσφορά στο παγκόσμιο εργατικό και λαϊκό κίνημα, σε όλη την καταπιεσμένη και αγωνιζόμενη ανθρωπότητα: ανοίγει ντε φάκτο τη συζήτηση για τον εντοπισμό και το ξεπέρασμα των προβλημάτων καίριας σημασίας που αντιμετωπίζουν αυτά τα εργατικά κινήματα και αυτή η μαχόμενη ανθρωπότητα στον αγώνα τους για να γονατίσουν τον μεγάλο ταξικό εχθρό πριν είναι μάλιστα πολύ αργά και για την ανθρωπότητα και για τον πλανήτη...
Σημειώσεις
1. Βλέπε τα 5 προηγούμενα κείμενά μας για την υπό εξέλιξη γαλλική ταξική σύγκρουση: https://www.contra-xreos.gr/
https://www.contra-xreos.gr/
https://www.contra-xreos.gr/
https://www.contra-xreos.gr/
https://www.contra-xreos.gr/
2. Η επίθεση του όλο και πιο αυταρχικού καθεστώτος Μακρόν στα στοιχειώδη δημοκρατικά δικαιώματα και ελευθερίες είναι πια τόσο άγρια και επικίνδυνη ώστε να έχει ήδη προκαλέσει την καταδίκη ή την καταγγελία των γαλλικών αρχών από μέρους του ΟΗΕ, του Συμβουλίου της Ευρώπης, της Κομισιόν, μερικών ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και φυσικά, από μέρους μεγάλων διεθνών οργανισμών υπεράσπισης των ανθρώπινων δικαιωμάτων ή ακόμα και πολλών συντηρητικών ΜΜΕ όλου του κόσμου.
Ο Μακρόν και οι δικοί δεν σταματάνε να λένε ότι "η (αντι)μεταρρύθμιση είναι πια πίσω μας" και πρέπει "να γυρίσουμε σελίδα". Ο ανώνυμος διαδηλωτής της φωτογραφίας τους απαντάει με μια φράση που σίγουρα θα ζήλευε ακόμα κι ένας Βίκτωρ Ουγκό:
"Δεν γυρνάμε τη σελίδα, συνεχίζουμε να την γράφουμε"