Ποιος ήταν, τι ήταν ο Μιχαήλ Σεργκέγεβιτς Γκορμπατσόφ ;

του Daniel TANURO

Πολλές ανοησίες κυκλοφορούν στα κοινωνικά δίκτυα σχετικά με τον Γκορμπατσόφ.
Ο Γκορμπατσόφ δεν ήταν ο νεκροθάφτης της επανάστασης: η επανάσταση ήταν νεκρή, τουλάχιστον από τότε που ο Στάλιν ανέβηκε την εξουσία το 1928.

Η επανάσταση είναι η επαναστατική εξουσία του αυτο-οργανωμένου σε συμβούλια - στα "σοβιέτ" λαού. Όταν ο Γκορμπατσόφ ανέλαβε τα καθήκοντά του, η εξουσία βρισκόταν ήδη εδώ και πολύ καιρό στα αποκλειστικά χέρια ενός στρώματος γραφειοκρατών που ζούσαν σαν καπιταλιστές.

Αυτά τα παράσιτα δεν προσποιούνταν πια ούτε καν ότι πίστευαν στον σοσιαλισμό: το όνειρό τους ήταν να οικειοποιηθούν την κρατική ιδιοκτησία και να τη μεταβιβάσουν στους απογόνους τους, να ολοκληρώσουν τη μεταμόρφωσή τους και να μην είναι πλέον υποχρεωμένοι να ακολουθούν ευλαβικά τα δόγματα της "μαρξιστικής-λενινιστικής" κρατικής θρησκείας (καημένε Μαρξ, καημένε Λένιν).

Αυτή η κλίκα των γερόντων έβαλε τον Γκορμπατσόφ στην εξουσία για να προσπαθήσει να σώσει το σύστημα από την κατάρρευση. Γιατί όλοι το ήξεραν: η κατάρρευση έμοιαζε να είναι αναπόφευκτη.

Το σχέδιο του Γκορμπατσόφ ήταν να εισαγάγει μεταρρυθμίσεις της αγοράς για να αναζωογονήσει την σχεδιασμένη οικονομία (περεστρόικα) και δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις για να δώσει μια νομιμοποιηση στην εξουσία της γραφειοκρατίας (γκλάσνοστ). Δεν ήταν ούτε η διάλυση της ΕΣΣΔ ούτε η παλινόρθωση του καπιταλισμού.

Ο Γκορμπατσόφ απέτυχε για μια σειρά από λόγους (Αφγανιστάν, Τσερνόμπιλ, κυνήγι εξοπλισμών του Ρέιγκαν...). Η ατμόσφαιρα "τέλους του συστήματος" επιδείνωσε τον πόλεμο των φατριών στο εσωτερικό της γραφειοκρατίας, ένιωθε κανείς να πλησιάζει η φρενίτιδα της μοιρασιάς, κάθε γραφειοκράτης ήθελε να εξασφαλίσει την εξουσία του για το μέλλον, με κάθε μέσο. Οι φυγόκεντρες δυνάμεις αυξήθηκαν, ιδίως στο επίπεδο των ομόσπονδων δημοκρατιών.

Αλλά η ουσία είναι ότι το τερατώδες σύστημα μιας κολεκτιβοποιημένης οικονομίας που λειτουργούσε (πολύ άσχημα) στην υπηρεσία μιας γραφειοκρατικής κάστας και σε βάρος των λαϊκών τάξεων ήταν αδύνατο να μεταρρυθμιστεί.

Υπήρχαν μόνο δύο λύσεις: είτε μια αντιγραφειοκρατική επανάσταση με την επανεφεύρεση της σοβιετικής λαϊκής εξουσίας. Είτε η παλινορθωση του καπιταλισμού από τη δικτατορία των γραφειοκρατών που θα ολοκλήρωνε τη μετάλλαξή τους σε καπιταλιστές και θα πραγμάτωνε τη σύζευξη τους με το διεθνές κεφάλαιο. Μετά από δεκαετίες ολοκληρωτισμού και ψεύδους, η πρώτη λύση είχε γίνει απείρως απίθανη.

Το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα έμαθε γρήγορα τα διδάγματα του Γκορμπατσόφ: περεστρόικα ναι, γκλάσνοστ όχι. Και κυρίως όχι δημοκρατικά δικαιώματα για τις εθνότητες της Αυτοκρατορίας!

Με αυτόν τον τρόπο η γραφειοκρατία κατάφερε να διατηρήσει την εξουσία, ενώ συνάμα άλλαζε τον εαυτό της και μετέτρεπε την Κίνα σε μια μεγάλη ιμπεριαλιστική δύναμη... με τίμημα μια σιδερένια δικτατορία που ασκείται από έναν αστυνομικό μηχανισμό κληρονομημένο από τον σταλινισμό, που χρησιμοποιεί τις μεθόδους υψηλής τεχνολογίας της Silicon Valley.

Και ο Πούτιν έβγαλε επίσης τα διδάγματα του. Αντί για το "αφελές" σχέδιο του Γκορμπατσόφ, με τη "γκλάσνοστ", το 1988-1991 θα έπρεπε να είχαν κοπεί κεφάλια, να είχαν γονατίσει τους Πολωνούς, τις χώρες της Βαλτικής, τους Ουκρανούς και τους Γεωργιανούς. Να είχαν σταλεί τα τανκς, όπως στην Πράγα το 1968 και στη Βουδαπέστη το 1956.

Για τον Πούτιν, αυτή η δικτατορία θα έπρεπε να είχε εγκαθιδρυθεί από την αρχή, επειδή ήταν το φυσικό συμπλήρωμα της ιδιοποίησης της κρατικής περιουσίας από τη γραφειοκρατία. Η μετατροπή των γραφειοκρατών σε καπιταλιστές ολιγάρχες θα γινόταν τότε κεντρικά, υπό τον έλεγχο της Μόσχας, αντί με χαοτικό, άγριο, κατακερματισμένο τρόπο στις ανεξάρτητες δημοκρατίες.

Ο Πούτιν θέλει να γυρίσει τον τροχό της ιστορίας προς τα πίσω (στο μέτρο του δυνατού του στρατού του) για να δώσει στους ολιγάρχες τη ρωσική αυτοκρατορία που πιστεύει ότι δεν έπρεπε ποτέ να είχαν χάσει. Μια αυτοκρατορία βασισμένη στα σιτηρά και τα ορυκτά καύσιμα. Αυτό είναι το νόημα του πολέμου στην Ουκρανία και αυτός είναι πράγματι ένας ιμπεριαλιστικός πόλεμος.

Το να γυρίζεις τον τροχό της ιστορίας προς τα πίσω είναι ο ορισμός της αντιδραστικής φαντασίωσης. Στην εποχή του ιμπεριαλισμού, αυτή η φαντασίωση έχει πάντα τα χαρακτηριστικά του φασισμού. Αυτό είναι το νόημα της ιδεολογίας που συνοδεύει τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Ντούγκιν είναι οπαδός του αποκρυφισμού και θαυμαστής του Evola. Δεν είναι τυχαίο ότι το έγκλημα του Πούτιν ευλογείται από τον Πατριάρχη Κύριλλο ως σταυροφορία κατά των γκέι και των λεσβιών, αυτών των "εκφυλισμένων της Δύσης".

Και η Αριστερά μέσα σε όλα αυτά; Αυτήν την στοιχειώνει η ιστορία της, οι ιστορίες της.

Όσοι και όσες δεν έχουν καταλάβει τίποτα για το γραφειοκρατικό φαινόμενο, όσοι και όσες δεν καταλαβαίνουν ότι ο Στάλιν ηγήθηκε μιας αντεπανάστασης, όσοι αντίθετα πιστεύουν ότι το γκουλάγκ, οι δίκες της Μόσχας και το σύμφωνο με τον Χίτλερ "έσωσαν τον κομμουνισμό", είναι σήμερα εντελώς ανήμποροι. Το ελαττωματικό πολιτικό τους λογισμικό τους ωθεί να ευθυγραμμιστούν στο "στρατόπεδο" του Πούτιν.

Κάποιοι το κάνουν ανοιχτά, άλλοι υποκριτικά, στο όνομα της "ειρήνης, της ειρηνικής συνύπαρξης" (είναι σαν να ακούμε τους ευρωκομμουνιστές του περασμένου αιώνα!) και της προτεραιότητας των κοινωνικών προβλημάτων των εργαζομένων "στη χώρα μας" (δεν σας λέει τίποτα αυτό το "στη χώρα μας";). Αλλά και στις δύο περιπτώσεις, το αποτέλεσμα είναι καταστροφικό: μια πολιτική αντίθετη στα δικαιώματα των λαών, στο διεθνισμό και άρα στην επανάσταση, διεξάγεται περιβαλλόμενη από την φαιοκόκκινη σημαία ενός υποτιθέμενου "μαρξισμού-λενινισμού". "Η ιστορία είναι το βιβλίο μας", έλεγε ο Μαρξ. Το να παίρνεις λάθος βιβλίο είναι επικίνδυνο. Είναι σαν να παίρνεις λάθος στροφή. Επικίνδυνο. Ειδικά μάλιστα όταν πιστεύεις ότι το Βιβλίο είναι ιερό.

Μετάφραση : Γιώργος Μητραλιάς