Ποια ειρήνη για την Ουκρανία;
του Γιώργου Μητραλιά
Ποιος θα μπορούσε να προβλέψει, στις 24 ή 25 Φεβρουαρίου 2022, ότι ένα χρόνο αργότερα οι Ουκρανοί θα γίνονταν αντικείμενο πολυάριθμων προτάσεων ειρήνης και κατάπαυσης του πυρός από εχθρούς αλλά και από φίλους; Η απάντηση δεν είναι δύσκολη: πρακτικά κανείς, γιατί όλοι, εχθροί αλλά και φίλοι, δεν πίστευαν ότι ένα χρόνο αργότερα θα υπήρχε πάντα μια ανεξάρτητη χώρα με το όνομα Ουκρανία και ότι θα ήταν σε θέση να διαπραγματευτεί σοβαρά οτιδήποτε με την πανίσχυρη Ρωσική Ομοσπονδία. Με λίγα λόγια, αν σήμερα γίνεται λόγος για ειρήνη, αυτό οφείλεται στην ηρωική και εντελώς "απρόβλεπτη" αντίσταση του ουκρανικού λαού απέναντι στην επίθεση του μεγαλορώσικου ιμπεριαλισμού. Μια αντίσταση που ανέτρεψε τα αρχικά σχέδια τόσο των μεν όσο και των δε.
Το ζήτημα είναι όμως ότι αυτές οι ειρηνευτικές προτάσεις είναι προβληματικές. Προερχόμενες από τους εχθρούς της Ουκρανίας, ισοδυναμούν με ένα σαφές τελεσίγραφο: παραδοθείτε πάραυτα για να γίνει ειρήνη σήμερα κιόλας! Ή με αυτή την παραλλαγή: παραδοθείτε για να σταματήσει η άσκοπη σφαγή των Ουκρανών για την οποία αποκλειστικά υπεύθυνοι είναι ...οι Ουκρανοί. Επαναλαμβανόμενο σχεδόν κάθε μέρα από διασημότητες του Κρεμλίνου, όπως ο Μεντβιέντιεφ, ο Σολοβιόφ ή ακόμη και ο ίδιος ο Πούτιν, αυτό το τελεσίγραφο προδίδει μόνο τον κυνισμό και την αλαζονεία αυτών των άθλιων προσώπων. Αλλά επαναλαμβανόμενο από ανθρώπους που αυτοαποκαλούνται αριστεροί, δεν μπορεί παρά να σκανδαλίζει κάθε φυσιολογικό άνθρωπο: Πώς είναι δυνατόν μια ειρηνευτική πρόταση να απαιτεί από το ένα από τα δύο εμπλεκόμενα μέρη να αποδεχτεί οικειοθελώς την εξαφάνισή του; Και επίσης, πώς είναι δυνατό να αποδέχεται να μην εξοπλίζεται επαρκώς για να αντιμετωπίσει τη "δεύτερη μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη" στον κόσμο;
Αλλά η υποκρισία αυτών των δήθεν "ειρηνιστών" αποκαλύπτεται σε όλο το μακάβριο μεγαλείο της όταν αυτοί οι αριστεροί λυπούνται για την τραγική μοίρα μόνο των Ουκρανών που υποτίθεται ότι "θυσιάζονται άσκοπα" από τους ηγέτες τους, και δεν λένε λέξη για τη σφαγή των νεαρών Ρώσων που χρησιμεύουν ως κρέας για τα κανόνια του αφεντικού του Κρεμλίνου. Αν ήθελαν πραγματικά ειρήνη, θα μπορούσαν κάλλιστα να ξεκινήσουν ζητώντας από τον Πούτιν να σταματήσει να θυσιάζει τους συμπατριώτες του σε έναν ιμπεριαλιστικό πόλεμο και όχι από τους Ουκρανούς που εξάλλου υπερασπίζονται αποκλειστικά και μόνο το πιο στοιχειώδες δικαίωμά τους: το δικαίωμα να υπάρχουν...
Αν αυτές οι "προτάσεις ειρήνης" από τους εχθρούς των Ουκρανών είναι καθαρή προπαγάνδα για ηλίθιους, δεν μπορεί να ειπωθεί το ίδιο για τις προτάσεις ειρήνης από τους δυτικούς φίλους (ή τους λεγόμενους φίλους) των Ουκρανών. Κηρύσσοντας -με τον ένα ή τον άλλο τρόπο- την ανάγκη "να μην ταπεινωθεί ο Πούτιν", οι περισσότερες από αυτές τις ειρηνευτικές προτάσεις επηρεάζονται από την ανάγκη των μεγάλων δυτικών δυνάμεων να μην κόψουν τους δεσμούς τους με τη Ρωσία, με την αγορά της και με τις πρώτες ύλες της. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η στρατιωτική βοήθεια που προσφέρουν οι δυτικές χώρες στην Ουκρανία θυμίζει ανεπαισθήτως εκείνη που πρόσφεραν κάποτε οι χώρες του "υπαρκτού σοσιαλισμού" στο Βιετνάμ που πολεμούσε ενάντια στον αμερικανικό ιμπεριαλισμό: επαρκής για να μην ηττηθεί αλλά ανεπαρκής για να νικήσει...
Προφανώς, η (απρόβλεπτη) μεγάλη αντίσταση του ένοπλου ουκρανικού λαού επηρεάζει άμεσα τη δυτική πολιτική, αναγκάζοντάς την να μετριάσει ή ακόμα και να "ξεχάσει" προς στιγμήν την πίεσή της στο Κίεβο. Ωστόσο, η πίεση αυτή επανέρχεται περιοδικά στην επιφάνεια, ειδικά όταν οι Ουκρανοί αντιμετωπίζουν δυσκολίες απέναντι στο ρωσικό στρατό. Τότε είναι που παίρνει τη μορφή ειρηνευτικών προτάσεων (ή σχεδίων) που συμβουλεύουν τους Ουκρανούς να "μετριάσουν" τις φιλοδοξίες τους (για παράδειγμα, παραδίδοντας την Κριμαία στη Ρωσία), προκειμένου να μην δημιουργήσουν μεγάλα προβλήματα στον Πούτιν και στην εξουσία του στο εσωτερικό της Ρωσίας.
Ο στόχος τέτοιων ειρηνευτικών προτάσεων είναι προφανής: να κατευνάσουν τον Πούτιν, ώστε να γίνει πιο "λογικός"! Δυστυχώς, αυτή η τακτική έχει όμως τουλάχιστον δύο μεγάλες αδυναμίες, οι οποίες την καθιστούν τελικά αναποτελεσματική. Πρώτον, δεν λαμβάνει υπόψη της τους ενδιαφερόμενους πληθυσμούς (π.χ. τους δύσμοιρους Τατάρους της Κριμαίας) και δεν δίνει δεκάρα γι' αυτούς, με λογική συνέπεια να προσκρούει στην άρνηση και την αντίστασή τους. Και δεύτερον, αγνοεί τις καταστροφές στις οποίες οδήγησαν, στον 20ο αιώνα, τέτοιες "κατευναστικές πολιτικές" απέναντι σε τυράννους όπως ο Χίτλερ ή ακόμα και απέναντι στον ίδιο τον Πούτιν στο πολύ πιο πρόσφατο παρελθόν!
Ωστόσο, αυτά τα "ειρηνευτικά σχέδια" δεν είναι μόνο αναποτελεσματικά για τους λόγους που προαναφέρθηκαν. Είναι επίσης και κυρίως ανήθικα, επειδή διαπνέονται από τον πατερναλισμό και την αλαζονεία της μεγάλης δύναμης. Θέλοντας να αποφασίσουν για την τύχη του ουκρανικού λαού αντί για αυτόν και πίσω από την πλάτη του, το μόνο που επιβεβαιώνουν είναι ότι πέρα από παροδικές συμφωνίες και προσωρινές συμμαχίες, ο ουκρανικός λαός μπορεί να υπολογίζει μόνο στις δικές του δυνάμεις. Ακριβώς όπως έκανε από την αρχή αυτού του πολέμου. Και φυσικά, στην ενεργή διεθνιστική αλληλεγγύη των καταπιεσμένων και των "από κάτω" στη Ρωσία και στη Λευκορωσία, στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο…
• Μεταφράσθηκε από τα γαλλικά και δημοσιεύθηκε στο 16ο ηλεκτρονικό τεύχος του Soutien à l’Ukraine résistante (Υποστήριξη στην αντιστεκόμενη Ουκρανία) των Brigades Editoriales de Solidarité (Εκδοτικών Ταξιαρχιών Αλληλεγγύης): https://www.syllepse.net/syllepse_images/solidarite---avec-lukraine-re--sistante--n-deg-16.pdf