Η Ευρώπη επιστρέφει στον Μεσαίωνα λέει ο διάσημος πιανίστας Αντράς Σιφ
Ο Αντράς Σιφ έχει κατ΄ επανάληψη ασκήσει κριτική στην κυβέρνηση του Βίκτορ Ορμπαν για τις σχέσεις της με το ξενοφοβικό και αντισημιτικό κόμμα Jobbik
Ο Αντράς Σιφ είναι ένας από τους σημαντικότερους πιανίστες της γενιάς του. Ιδιαίτερα αγαπητός στην Ελλάδα - έχει εμφανιστεί επανειλημμένως στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών -, θεωρείται παράλληλα ο μεγαλύτερος μουσικός που έχει «γεννήσει» η Ουγγαρία από την εποχή των συνθετών Μπέλα Μπάρτοκ και Ζόλταν Κοντάι στο πρώτο ήμισυ του 20ού αιώνα.
Ο Σιφ επέλεξε να γιορτάσει τα 60ά γενέθλιά του στις 21 Δεκεμβρίου με ένα ρεσιτάλ το οποίο δεν θέλησε να δώσει στη χώρα του αλλά στο Λονδίνο. «Δυστυχώς τα πράγματα στην Ουγγαρία δεν είναι τόσο καλά, για να το θέσω ευγενικά» εξήγησε στον ρεπόρτερ του BBC λίγο προτού βγει στη σκηνή για να ερμηνεύσει ένα εξαιρετικά απαιτητικό πρόγραμμα με τις Παραλλαγές Goldberg του Μπαχ και τις Παραλλαγές Diabelli του Μπετόβεν. «Είμαι φανατικός πολέμιος της πολιτικής κατάστασης που υπάρχει σήμερα στη χώρα μου» προσέθεσε.
Ο διάσημος πιανίστας - γεννημένος σε εβραϊκή οικογένεια της Βουδαπέστης - έχει κατ' επανάληψη ασκήσει δριμεία κριτική στη δεξιά κυβέρνηση του Βίκτορ Ορμπαν για τις σχέσεις της με το τρίτο πολιτικό κόμμα της χώρας, το ξενοφοβικό και αντισημιτικό Jobbik «Κίνημα για μια καλύτερη Ουγγαρία». Στην εν λόγω συνέντευξη στο BBC όμως ο Σιφ προχώρησε περισσότερο:
«Δεν είναι μόνο η κυβέρνηση που με ενοχλεί» είπε συγκεκριμένα. «Ο κόσμος με ενοχλεί επίσης. Υπάρχει πολύ λίγο θάρρος στους πολίτες. Φοβούνται να μιλήσουν...».
Στο πλαίσιο αυτό ο πιανίστας αναφέρθηκε στο άγαλμα του ναυάρχου Μίκλος Χόρτι, ηγέτη της Ουγγαρίας στη διάρκεια του πολέμου, το οποίο τοποθετήθηκε πρόσφατα στο κέντρο της Βουδαπέστης. «Δεν ήταν κρατικός λειτουργός αλλά εγκληματίας πολέμου, υπεύθυνος για τους αντισημιτικούς νόμους και ο άνθρωπος ο οποίος επέβλεψε τον εκτοπισμό μισού εκατομμυρίου εβραίων στα ναζιστικά στρατόπεδα θανάτου» είπε ο Σιφ. Και προσέθεσε: «Το μνημείο σ' αυτόν τον άνθρωπο είναι απαράδεκτο...».
Απαντώντας στην ερώτηση του ρεπόρτερ του BBC γιατί επέλεξε το Λονδίνο και όχι τη γενέτειρά του για το γενέθλιο ρεσιτάλ του, ο Σιφ είπε γελώντας ότι πλέον δεν πατά το πόδι του στην Ουγγαρία, ούτε καν ως ιδιώτης. «Εχω δεχθεί απειλές ότι, αν επιστρέψω στην Ουγγαρία, θα μου κόψουν και τα δύο χέρια. Δεν μπορώ να ρισκάρω να δεχθώ σωματική ή πνευματική κακοποίηση». Ο ίδιος αποκάλυψε ότι οι απειλές προέρχονται από ανώνυμα άτομα στο Διαδίκτυο. Ωστόσο ξεκαθάρισε πως δεν μιλάει με πικρία ή μίσος αλλά με προβληματισμό. «Προφανώς κάποιοι δεν καταλαβαίνουν. Ωστόσο αυτά συμβαίνουν τον 21ο αιώνα στην Ευρώπη. Η Γηραιά Ηπειρος επιστρέφει στον Μεσαίωνα...».
Ακόμη και χωρίς τις απειλές αυτές όμως ο Σιφ παραδέχθηκε ότι θα του ήταν δύσκολο να παίξει αυτόν τον καιρό στην Ουγγαρία. Πιστεύει ότι η τέχνη και η πολιτική δεν μπορούν να διαχωριστούν. «Το κοινό ενδιαφέρει πολύ τους καλλιτέχνες» είπε συγκεκριμένα. Του φαίνεται αδιανόητο, συνέχισε, το πώς κορυφαίοι ναζί αξιωματικοί ήταν σε θέση να διαπράττουν πραγματικές φρικαλεότητες και την επόμενη στιγμή «να ακούνε τα Κουαρτέτα Εγχόρδων του Μπετόβεν και να κλαίνε σαν μικρά παιδιά...».
Από κοινού με τον βετεράνο πιανίστα Αλφρεντ Μπρέντελ, ο Σιφ έχει τη φήμη ενός από τους σημαντικότερους μουσικούς-στοχαστές της εποχής μας. Η σειρά διαλέξεων με θέμα τις 32 Σονάτες για Πιάνο του Μπετόβεν που έδωσε πριν από μερικά χρόνια παραμένει σημείο αναφοράς. Σήμερα, στα 60 του χρόνια, αρνείται ότι έχει οδηγηθεί σε μια νέα διανοητική ή φιλοσοφική διαπίστωση επάνω στα έργα που αποτελούν ακρογωνιαίους λίθους του ρεπερτορίου.
«Φυσικά είναι πολύ διαφορετικά τώρα» δήλωσε στην ίδια συνέντευξη. «Ωστόσο δεν είναι ότι έχω αλλάξει την άποψή μου για τη μουσική: η ίδια η ζωή και ο χρόνος με έχουν αλλάξει. Αυτό όμως δεν είναι επίτευγμα...».
Δημοσιεύτηκε στο HeliosPlus στις 30 Δεκεμβρίου 2013