1914-2014

Τσίμερβαλντ - Εκείνοι που τόλμησαν ενάντια στη μεγάλη ανθρωποσφαγή!

 Την ώρα που παντού στην Ευρώπη –αλλά όχι και στην Ελλάδα- τα εκατό χρόνια από το ξέσπασμα του Πρώτου Παγκόσμιου Μακελειού προσφέρουν μια καλή αφορμή για να (ξανα)θυμηθούν οι «από κάτω» τους γιγάντιους ανοιχτούς λογαριασμούς που διατηρούν πάντα με τους «από πάνω»τουλάχιστον από την εποχή της σταύρωσης του Σπάρτακου, το contra-xreos.gr θέλει να συμβάλει σ’αυτή τη διδακτική αναπόληση καθώς τη θεωρεί ζωτικής σημασίας για το σήμερα και το αύριο της ανθρωπότητας. Μπορεί λοιπόν να συνέβη πριν από ένα αιώνα, αλλά εκείνη η αδιανόητη ανθρωποσφαγή είχε για θύματά της νέους οι περισσότεροι από τους οποίους δεν πρόλαβαν ποτέ να γίνουν είκοσι χρονών… Και να σκεφτεί κανείς ότι την ώρα που οι πατριώτες όλων των χωρών αλληλοσφάζονταν, τη τιμή του σοσιαλισμού, του εργατικού κινήματος και της ίδιας της ανθρώπινης αξιοπρέπειας την έσωσαν τότε όχι παραπάνω από τρεις ντουζίνες αγωνιστές που αποφάσισαν να πάνε ενάντια στο ρεύμα και στα κόμματά τους. Εκείνοι ακριβώς που συναντήθηκαν το Σεπτέμβρη του 1915 στο ελβετικό χωριουδάκι του Τσίμερβαλντ…

Γ.Μ.

ΤΟ ΑΝΤΙΠΟΛΕΜΙΚΟ ΜΑΝΙΦΕΣΤΟ ΤΟΥ ΤΣΙΜΒΕΡΛΑΝΤ

Εργάτες της Ευρώπης!

Ο πόλεμος έχει διαρκέσει για περισσότερο από ένα χρόνο. Εκατομμύρια πτώματα κείτονται στα πεδία μάχης, εκατομμύρια άνθρωποι έχουν μείνει ανάπηροι. Η Ευρώπη έχει γίνει ένα γιγάντιο ανθρώπινο σφαγείο. Όλη η επιστήμη, το έργο πολλών γενιών, αφιερώνεται στην καταστροφή. Η πιο φρικιαστική βαρβαρότητα γιορτάζει το θρίαμβο της σε οτιδήποτε παλιότερα ήταν η τιμή της ανθρωπότητας.

Οποιαδήποτε και αν είναι η αλήθεια για την άμεση ευθύνη για το ξέσπασμα του πολέμου, ένα είναι βέβαιο: ο πόλεμος που έχει προκαλέσει αυτό το χάος είναι το αποτέλεσμα του Ιμπεριαλισμού, των προσπαθειών των καπιταλιστικών τάξεων κάθε έθνους να ικανοποιήσουν την λαιμαργία τους για κέρδος με την εκμετάλλευση της ανθρώπινης εργασίας και των θησαυρών της Φύσης.  

Αυτά τα έθνη που είναι οικονομικά καθυστερημένα ή πολιτικά αδύνατα απειλούνται με υποδούλωση από τις μεγάλες Δυνάμεις, που προσπαθούν δια πυρός και σιδήρου να αλλάξουν το χάρτη του κόσμου σύμφωνα με τα εκμεταλλευτικά συμφέροντα τους. Ολόκληροι λαοί και χώρες, όπως το Βέλγιο, η Πολωνία, τα Βαλκανικά κράτη και η Αρμενία, είτε ως μονάδες είτε ως τμήματα, απειλούνται από τις προσαρτήσεις ως λάφυρα στο παζάρεμα για αποζημιώσεις.  

Καθώς συνεχίζεται ο πόλεμος οι πραγματικές καθοδηγητικές δυνάμεις γίνονται εμφανείς στην ολότητα τους. Κομμάτι κομμάτι το κάλυμμα που είχε κρύψει τη σημασία αυτής της παγκόσμιας καταστροφής από την κατανόηση των λαών πέφτει. Σε κάθε χώρα οι Καπιταλιστές που εκμεταλλεύονται το χρυσό των πολεμικών κερδών από το αίμα των λαών διακηρύσσουν ότι ο πόλεμος γίνεται για την εθνική άμυνα, τη δημοκρατία και την απελευθέρωση των καταπιεσμένων εθνικοτήτων. ΨΕΥΔΟΝΤΑΙ.

Στην πραγματικότητα, θάβουν στα πεδία καταστροφής τις ελευθερίες των λαών τους, μαζί με την ανεξαρτησία άλλων εθνών. Νέα δεσμά, νέες αλυσίδες, νέα βάρη εμφανίζονται και οι εργάτες όλων των χωρών, των νικηφόρων καθώς και των ηττημένων θα πρέπει να τα υποφέρουν. Η ανύψωση του πολιτισμού σε ένα υψηλότερο επίπεδο ήταν ο σκοπός που ανακοινώθηκε στην αρχή του πολέμου: αθλιότητα και ένδεια, ανεργία και έλλειψη, υποσιτισμός και αρρώστιες είναι τα πραγματικά αποτελέσματα. Για ολόκληρες δεκαετίες το κόστος του πολέμου θα καταβροχθίζει τη δύναμη των λαών, διακινδυνεύει το έργο της κοινωνικής μεταρρύθμισης και θα εμποδίζει κάθε βήμα στο δρόμο της προόδου.  

Πνευματική και ηθική εγκατάλειψη, οικονομική καταστροφή, πολιτική αντίδραση: αυτές είναι οι ευλογίες αυτής της τρομακτικής πάλης μεταξύ των εθνών.  

Με αυτό τον τρόπο ο πόλεμος αποκαλύπτει την αμεταμφίεστη μορφή τού σύγχρονου Καπιταλισμού, που έχει γίνει ασυμβίβαστη, όχι μόνο με τα συμφέροντα των εργαζόμενων μαζών, όχι μόνο με τις συνθήκες ιστορικής ανάπτυξης αλλά ακόμα και με τους πρώτους όρους της ανθρώπινης κοινοτικής ύπαρξης.  

Οι κυρίαρχες δυνάμεις της Καπιταλιστικής κοινωνίας, στα χέρια των οποίων βρίσκεται η τύχη των εθνών, οι μοναρχικές και οι δημοκρατικές κυβερνήσεις, η μυστική διπλωματία, οι μεγάλες οργανώσεις των εργοδοτών, τα μικροαστικά κόμματα, ο Καπιταλιστικός Τύπος, η Εκκλησία: όλες αυτές οι δυνάμεις πρέπει να φέρουν όλο το βάρος της ευθύνης για αυτό τον πόλεμο, που έχει δημιουργηθεί από την κοινωνική τάξη που τους τρέφει και τους προστατεύει και που διεξάγεται για το καλό των συμφερόντων τους.

Εργάτες!

Εκμεταλλευόμενοι, στερημένοι των δικαιωμάτων σας, περιφρονημένοι –αναγνωριστήκατε ως αδέρφια και σύντροφοι στο ξέσπασμα του πολέμου, πριν σας προσκαλέσουν να βαδίσετε προς το σφαγείο, προς το θάνατο. Τώρα, που ο μιλιταρισμός σάς έχει σακατέψει, ξεσχίσει, εξαθλιώσει και καταστρέψει, οι κυρίαρχοι απαιτούν από εσάς την εγκατάλειψη των συμφερόντων σας, των σκοπών σας, των ιδανικών σας –με μια λέξη, δουλική υποταγή στην «εθνική ανακωχή». Σας εμποδίζουν να εκφράσετε τις απόψεις σας, τα αισθήματα σας, τον πόνο σας. Δεν σας επιτρέπεται να διατυπώνετε τα αιτήματα σας και να παλεύετε για αυτά. Ο τύπος είναι φιμωμένος, πολιτικά δικαιώματα και ελευθερίες τσαλαπατώνται – με αυτό τον τρόπο η στρατιωτική δικτατορία διοικεί με σιδερένια πυγμή.  

Δεν μπορούμε, δεν τολμούμε, να παραμείνουμε πια αδρανείς εν όψει μιας κατάστασης πραγμάτων που απειλεί ολόκληρο το μέλλον της Ευρώπης και της ανθρωπότητας. Για πολλές δεκαετίες η Σοσιαλιστική εργατική τάξη διεξήγαγε πάλη κατά του μιλιταρισμού. Με αυξανόμενο φόβο οι εκπρόσωποι της στις εθνικές και διεθνείς συνδιασκέψεις έχουν αφοσιωθεί στον κίνδυνο του πολέμου, τη συνέπεια ενός Ιμπεριαλισμού που γινόταν ολοένα και πιο απειλητικός. Στη Στουτγάρδη, Κοπεγχάγη και Βασιλεία τα Διεθνή Σοσιαλιστικά Συνέδρια υπέδειξαν το δρόμο που θα έπρεπε να ακολουθήσουν οι εργάτες.  

Τα Σοσιαλιστικά Κόμματα και οι εργατικές οργανώσεις που εν μέρει έχουν καθορίσει αυτό το δρόμο έχουν από την αρχή του πολέμου παραβλέψει τις υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτόν. Οι εκπρόσωποί τους ζητούν από τους εργάτες να σταματήσουν την ταξική πάλη, το μόνο δυνατό και αποτελεσματικό μέσο για την εργατική απελευθέρωση. Έχουν ψηφίσει υπέρ των πιστώσεων για τη διεξαγωγή του πολέμου.  

Έχουν θέσει τους εαυτούς τους στη διάθεση των Κυβερνήσεων τους για να προσφέρουν διάφορες υπηρεσίες. Έχουν προσπαθήσει μέσω του τύπου τους και των απεσταλμένων τους να κερδίσουν τους ουδέτερους στις κυβερνητικές πολιτικές των αντίστοιχων χωρών τους. Έχουν δώσει στην Κυβέρνηση τους Σοσιαλιστές Υπουργούς ως ομήρους για την επιτήρηση της εθνικής ανακωχής και έτσι έχουν πάρει πάνω τους την ευθύνη γι αυτό τον πόλεμο, τους σκοπούς του, τις μεθόδους του. Και όπως τα Σοσιαλιστικά Κόμματα απέτυχαν χωριστά, το ίδιο έγινε και με τους πιο υπεύθυνους εκπροσώπους των Σοσιαλιστών όλων των χωρών: το Διεθνές Σοσιαλιστικό Γραφείο.  

Αυτά τα γεγονότα συνιστούν έναν από τους λόγους γιατί το διεθνές εργατικό κίνημα, ακόμα και εκεί όπου τμήματά του δεν έπεσαν θύματα του εθνικού πανικού της πρώτης περιόδου του πολέμου ή όπου ανυψώθηκαν πάνω από αυτό έχει αποτύχει, ακόμα και τώρα, το δεύτερο χρόνο της σφαγής των εθνών, να αρχίσει ταυτόχρονα σε όλες τις χώρες μια δραστήρια πάλη για ειρήνη.  

Σε αυτή την αφόρητη κατάσταση έχουμε συναντηθεί, εμείς οι εκπρόσωποι των Σοσιαλιστικών Κομμάτων, των Συνδικάτων ή των μειονοτήτων αυτών, εμείς οι Γερμανοί, Γάλλοι, Ιταλοί, Ρώσοι, Πολωνοί, Λεττονοί, Ρουμάνοι, Βούλγαροι, Σουηδοί, Νορβηγοί, Ολλανδοί και Ελβετοί, εμείς που στεκόμαστε στο έδαφος, όχι της εθνικής αλληλεγγύης με την εκμεταλλευτική τάξη αλλά της διεθνούς αλληλεγγύης των εργατών και της εργατικής πάλης. Έχουμε συναντηθεί για να ανανεώσουμε τους σπασμένους δεσμούς των διεθνών σχέσεων και να καλέσουμε την εργατική τάξη να αναδιοργανωθεί και να ξεκινήσει την πάλη για την ειρήνη.  

Αυτή η πάλη είναι επίσης για την ελευθερία, για την Αδελφότητα των εθνών, για τον Σοσιαλισμό. Το καθήκον είναι να ξεκινήσουμε την πάλη αυτή για ειρήνη για μια ειρήνη χωρίς προσαρτήσεις και πολεμικές αποζημιώσεις. Μια τέτοια ειρήνη είναι μόνο δυνατή όταν κάθε σκέψη παραβίασης των δικαιωμάτων και των ελευθεριών των εθνών είναι καταδικαστέα. Δεν πρέπει να υπάρχει βίαιη ενσωμάτωση είτε ολική είτε μερική των κατεχόμενων χωρών. Όχι προσαρτήσεις είτε απροκάλυπτες είτε καλυμμένες, όχι βίαιη οικονομική ένωση που θα γίνεται ακόμα πιο αφόρητη από την καταστολή των πολιτικών δικαιωμάτων. Το δικαίωμα των εθνών να επιλέξουν τη δική τους κυβέρνηση πρέπει να είναι η αμετακίνητη θεμελιώδες αρχή των διεθνών σχέσεων.

Προλετάριοι!

Από τότε που ξεκίνησε έχετε θέσει την ενέργεια σας, το κουράγιο σας, τη σταθερότητα σας στην υπηρεσία των κυρίαρχων τάξεων. Τώρα το καθήκον είναι να ενταχθείτε στις γραμμές του δικού σας σκοπού, για τους ιερούς σκοπούς του Σοσιαλισμού, για τη σωτηρία των καταπιεσμένων εθνών και των υπόδουλων τάξεων μέσω της ασυμβίβαστης ταξικής πάλης.  

Είναι καθήκον και υποχρέωση των Σοσιαλιστών των εμπόλεμων χωρών να ξεκινήσουν αυτή την πάλη με όλη τους τη δύναμη. Είναι το καθήκον και η υποχρέωση των Σοσιαλιστών των ουδέτερων χωρών να υποστηρίξουν τα αδέρφια τους με όλα τα αποτελεσματικά μέσα σε αυτή την πάλη κατά την αιματηρή βαρβαρότητα.  

Ποτέ στην παγκόσμια ιστορία δεν έχει υπάρξει ένα πιο επείγον, πιο ευγενικό, πιο λαμπρό καθήκον, η πραγμάτωση του οποίου θα πρέπει να είναι το κοινό μας έργο. Καμιά θυσία δεν είναι τόσο μεγάλη, κανένα βάρος τόσο βαρύ για την επίτευξη αυτού του σκοπού: τη δημιουργία ειρήνης μεταξύ των εθνών.

Εργαζόμενοι και εργαζόμενες! Μητέρες και πατέρες! Χήρες και ορφανά! Πληγωμένοι και ανάπηροι! Σε όλους όσους υποφέρουν από τον πόλεμο ή ως επακόλουθο του πολέμου, φωνάζουμε πάνω από τα σύνορα, πάνω από τα γεμάτα καπνούς πεδία μάχης, πάνω από τις κατεστραμμένες πόλεις και χωριουδάκια:

Εργάτες όλων των χωρών ενωθείτε!

Τσίμερβαλντ (Ελβετία), Σεπτέμβρης 1915

Για την Γερμανική αντιπροσωπεία: Georg Ledebour, Adolf Hoffmann

Για τη Γαλλική Αντιπροσωπεία: Α. Merrheim , A. Bourderon

Για την Ιταλική Αντιπροσωπεία: G . E . Modigliani, Constantino Lazzari.

Για τη Ρώσικη Αντιπροσωπεία: N. Lénine, Paul Axelrod, M. Bobrov.

Για την Πολωνική Αντιπροσωπεία: St. Lapinski, A. Warski, Cz. (Jacob) Hanecki.

Για την Διαβαλκανική Σοσιαλιστική Ομοσπονδία:

Για τη Ρουμανική Αντιπροσωπεία: C. Racovski;

Για τη Βουλγαρική Αντιπροσωπεία: Vassil Kolarov.

Για τη Σουηδική και Νορβηγική Αντιπροσωπεία: Z . Hőglund, Ture Nerman.

Για την Ολλανδική Αντιπροσωπεία: H. Roland Holst.

Για την Ελβετική Αντιπροσωπεία: Robert Grimm, Charles Naine.

 Η Διάσκεψη του Τσίμερβαλντ

(από τη Wikipedia)

Στη διάσκεψη του Τσίμερβαλντ μετείχαν 38 εκπρόσωποι από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες. Αυτοί εκπροσωπούσαν σοσιαλιστικές ομάδες που αντιπολιτεύονταν τα επίσημα κόμματα, που υποστήριζαν –όπως το (γερμανικό) SPD ή το (γαλλικό) SFIO- τη συμμετοχή στο πόλεμο των χωρών τους.  Στο Μανιφέστο που γράφτηκε από τον Λέοντα Τρότσκι, μπορούμε εξάλλου να διαβάσουμε σχετικά με το SPD: «Με δεδομένη τη στάση του απέναντι στο πόλεμο, το Επίσημο Κόμμα δεν προσκλήθηκε» και σχετικά με το SFIO «Και σ’αυτή τη περίπτωση αναγκαστήκαμε να μην προσκαλέσουμε το Επίσημο Κόμμα που αποφάσισε να ακολουθήσει τη κυβερνητική πολιτική». Στη διάσκεψη μετείχαν εκπρόσωποι Γερμανοί, Γάλλοι, Ιταλοί, Βρετανοί, Ελβετοί, Σουηδοί, Νορβηγοί, Ολλανδοί, Πολωνοί, Ρουμάνοι, Βούλγαροι καθώς και εκπρόσωποι του Bund, της σοσιαλιστικής οργάνωσης των Εβραίων εργαζομένων της ανατολικής Ευρώπης.

Οι εκπρόσωποι κατάγγειλαν τον πόλεμο σε ένα μανιφέστο με πολλά κεφάλαια, μεταξύ των οποίων και η Κοινή Γαλλογερμανική Διακήρυξη στους Γάλλους και Γερμανούς σοσιαλιστές και συνδικαλιστές. Η Γαλλογερμανική Διακήρυξη δηλώνει: «Μετά από ένα χρόνο σφαγής, είναι όλο και πιο φανερός ο ξεκάθαρα ιμπεριαλιστικός χαρακτήρας του πολέμου. Αυτή είναι και η απόδειξη ότι οι αιτίες του βρίσκονται στην ιμπεριαλιστική και αποικιοκρατική πολιτική όλων των κυβερνήσεων, που είναι υπεύθυνες για το ξέσπασμα αυτού του μακελειού».  Ο Πόλεμος είναι αποτέλεσμα του ιμπεριαλισμού, του σωβινισμού και του μιλιταρισμού. Αυτό το μανιφέστο καλεί επίσης τους εργαζόμενους όλων των χωρών να ενωθούν στον αγώνα ενάντια στο πόλεμο: «Πρέπει να ξεκινήσουμε αυτό τον αγώνα για την ειρήνη, για την ειρήνη χωρίς προσαρτήσεις και χωρίς πολεμικές αποζημιώσεις. Όμως μια τέτοια ειρήνη δεν είναι δυνατή παρά υπό τον όρο να καταδικαστεί κάθε σκέψη για παραβίαση των δικαιωμάτων και των ελευθεριών των λαών». Οι σοσιαλιστές συναντήθηκαν στη συνέχεια στο Κίνταλ από τις 24 μέχρι τις 30 Απριλίου 1916, με τη συνάντησή τους να γίνεται πιο επαναστατική.

Η διάσκεψη δημοσίευσε ένα μανιφέστο γραμμένο από τον Τρότσκι, που κατάγγελλε τον πόλεμο σαν μια βαρβαρότητα άμεσα γεννημένη από τον καπιταλισμό, καθώς και το σωβινισμό και το μιλιταρισμό: «Όποιες κι αν είναι οι άμεσα υπεύθυνοι  για το ξέσπασμα αυτού του πολέμου, ένα πράγμα είναι βέβαιο: ο πόλεμος που προκάλεσε όλο αυτό το χάος είναι προϊόν του ιμπεριαλισμού.  Οφείλεται στο ότι οι καπιταλιστικές τάξεις κάθε έθνους θέλουν να ζουν από την εκμετάλλευση της ανθρώπινης εργασίας και τους πλουτοπαραγωγικούς πόρους της οικουμένης». Αυτό το μανιφέστο καλούσε επίσης τους εργαζόμενους όλων των χωρών να ενωθούν στο αγώνα ενάντια στο πόλεμο, και κατάγγελλε τους σοσιαλιστές ηγέτες που εγκατάλειψαν τις ιδέες τους.

Η εικονογράφηση είναι από το έργο του OTTO DIX (1891-1969) "Der Krieg" (Ο Πόλεμος)