14 Φεβρουαρίου 2011
Οι κυβερνήσεις της Αλγερίας και του Μαρόκου χρηματοδότησαν το ΠΚΦ του Ντακάρ 2011.
Πού πάει το Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ;
Οι κυβερνήσεις της Αλγερίας και του Μαρόκου χρηματοδότησαν εν μέρει το Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ (ΠΚΦ) Ντακάρ 2011. Ιδού μια πληροφορία που αποσιωπήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2011 στη συνάντηση του διεθνούς συμβουλίου του ΠΚΦ. Η φήμη είχε κυκλοφορήσει κατά το σεμινάριο των κοινωνικών κινημάτων που οργανώθηκε στο Ντακάρ στις 5,6 και 7 Νοεμβρίου 2010, και τώρα την επιβεβαιώνει η σενεγαλέζικη οργανωτική επιτροπή!
του Mimoun Rahmani*
Αυτό όντως δικαιολογεί τη μαζική παρουσία στο ΠΚΦ της διαβόητης επίσημης μαροκινής αντιπροσωπείας που αποτελείτο βασικά από μπάτσους και άτομα που αντιπροσώπευαν συλλόγους φαντάσματα και ΑΚΟ (αυθεντικά κυβερνητικές οργανώσεις) κατευθυνόμενους από τη κυβέρνηση που τους διέθεσε όλα τα μέσα για να υπερασπίσουν «την εδαφική ενότητα της χώρας». Και ιδού ακόμα γιατί αυτή η ίδια επίσημη αντιπροσωπεία είχε τραπεζάκια παντού στο περίβολο του πανεπιστημίου Chekh Anta Diop (UCAD) που φιλοξένησε το ΠΚΦ. Η σενεγαλέζικη κυβέρνηση είναι σίγουρα συνένοχη και η οργανωτική επιτροπή έχει ένα μέρος της ευθύνης. Μερικοί από τους συμμετέχοντες άσκησαν κριτική στη μαροκινή αντιπροσωπεία στο σύνολό της χωρίς να εξαιρέσουν κανέναν, πράγμα που έπληξε την εικόνα των μαροκινών κοινωνικών οργανώσεων και κοινωνικών κινημάτων και πέρα από αυτό, την εικόνα της δυναμικής του μαροκινού Κοινωνικού Φόρουμ.
Το Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ που ήταν μέχρι τώρα ένας χώρος ανοικτός στις κοινωνικές οργανώσεις μετατρέπεται σήμερα σε πεδίο ξεκαθαρίσματος λογαριασμών μεταξύ πολιτικών οντοτήτων, και φοβόμαστε μήπως απορροφηθεί από τις κυβερνήσεις. Ορισμένα μέλη του διεθνούς συμβουλίου του ΠΚΦ έκαναν κριτική στο γεγονός ότι στην εναρκτήρια συνεδρίαση δόθηκε ο λόγος στον μάλλον προοδευτικό πρόεδρο της Βολιβίας Έβο Μοράλες, αλλά δεν είπαν λέξη για τη χρηματοδότηση του φόρουμ από τις φιλελεύθερες και αντιδημοκρατικές κυβερνήσεις ούτε για το ότι στη συνεδρίαση του κλεισίματος, απευθύνθηκαν ευχαριστίες στον πρόεδρο της Σενεγάλης Αμπντουλά Ουαντέ σε τρεις γλώσσες.
Ωστόσο, αυτό το 11ο ΠΚΦ (το δεύτερο στην Αφρική) σημαδεύτηκε από δυο επιτυχίες. Από τη μια, την οργάνωση των καραβανιών που συνέκλιναν προς το Ντακάρ προερχόμενα κυρίως από τη δυτική Αφρική αλλά και τη βόρεια Αφρική, και που επέτρεψαν να γίνει μια πλατιά ευαισθητοποίηση και κινητοποίηση οργανώνοντας καθ’οδόν πολλές δράσεις. Και αυτό παρόλο που η οργανωτική επιτροπή δεν στήριξε όλα τα καραβάνια αλλά μόνο μερικά από αυτά, και δεν πρόβλεψε ούτε υποδοχή ούτε φιλοξενία. Το αποτέλεσμα ήταν ότι τα καραβάνια έμειναν στη κατασκήνωση των νέων σε άθλιες αν όχι απάνθρωπες συνθήκες. Από την άλλη, ο χώρος του Φόρουμ ανοίχτηκε πράγμα που επέτρεψε μια μεγάλη συμμετοχή σε σύγκριση με το ΠΚΦ του Ναϊρόμπι το 2007 όπου ο χώρος ήταν κλειστός και στρατιωτικοποιημένος. Πάντως, και παρά τον αριθμό των 70.000 συμμετοχών που ανακοινώθηκε,, η εμπλοκή των σενεγαλέζικων κινημάτων και οργανώσεων και κυρίως η επίπτωση πάνω στο ντόπιο πληθυσμό παραμένουν σχετικές.
Εξάλλου, το Φόρουμ γνώρισε τη πλήρη αποδιοργάνωση. Σε καμιά στιγμή δεν αισθανθήκαμε κάτι το οργανωτικό. Ένας αληθινός εφιάλτης! Καμιά ένδειξη, κανένα σημάδι, καμιά ξεκάθαρη διάθεση των αιθουσών (ή των αντίσκηνων), και συνήθως απουσία διερμηνείας παρά την επιστροφή στο ΠΚΦ των Μπαμπέλ που κινητοποίησαν και εκγύμνασαν σχεδόν 120 διερμηνείς. Πρέπει να πούμε ότι οι συνθήκες δεν ήταν με το μέρος τους. Η παρουσία δεκάδων νέων εθελοντών δεν κατάφερε να λύσει τα προβλήματα καθώς αυτοί οι δύστυχοι εθελοντές δεν είχαν να δώσουν καμιά πληροφορία.
Το Φόρουμ σημαδεύτηκε επίσης από την εμπορευματοποίηση καθώς περίπου όλοι οι έμποροι της πόλης ήλθαν να παρουσιάσουν τα προϊόντα και τα εμπορεύματά τους! Θα λέγαμε μια διεθνής έκθεση. Μια μικρή μπουκάλα νερό που κοστίζει στα μαγαζιά 250 FCFA πουλιόταν 500 FCFA και το πιάτο φαγητό στο εστιατόριο του UCAD πουλιόταν 5000 (πάνω από 7,5 ευρώ).
Πρέπει πάντως να σημειώσουμε ότι πίσω από αυτά τα προβλήματα υπάρχει μια πολιτική ενέργεια της οποίας η πηγή και ο στόχος παραμένουν άγνωστοι. Ο διορισμός ενός νέου πρύτανη του πανεπιστημίου ένα μήνα πριν από το ΠΚΦ και η διάθεσή του να αμφισβητήσει την απόφαση που είχε ληφθεί πριν από πολλούς μήνες για να διατεθούν στην οργανωτική επιτροπή οι εγκαταστάσεις του πανεπιστημίου, έκαναν ώστε οι διαπραγματεύσεις να τραβήξουν σε μάκρος σε βάρος της προετοιμασίας και της οργάνωσης. Τελικά, η επιτροπή δεν απέκτησε παρά το 50 ή 60% των χώρων που είχαν προβλεφτεί.
Δυο μεγάλες στιγμές αυτού του ΠΚΦ του Ντακάρ: κατ’αρχήν, η εναρκτήρια διαδήλωση που ήταν αρκετά σημαντική με τη συμμετοχή 60.000 ανθρώπων σύμφωνα με τα ΜΜΕ, κάτι που δεν είχε προηγούμενο στη Σενεγάλη. Στη πορεία στην οποία μετείχαν πολύ ενεργά σενεγαλέζικες κοινωνικές οργανώσεις και κινήματα των προαστίων του Ντακάρ, τον τόνο έδωσε το μουσικό συγκρότημα Χιπ Χοπ των προαστίων στο μπλόκο του Διεθνούς Δικτύου CADTM. Κατόπιν, η διεξαγωγή μιας πολύ λαϊκής και μαζικής Συνέλευσης των Κοινωνικών Κινημάτων. Η ΣΚΚ ήταν μια μεγάλη επιτυχία και συγκέντρωσε όχι λιγότερα από 2000 άτομα, ενώ έβγαλε και μια γερή διακήρυξη, που περιλαμβάνει δυο ημερομηνίες που πρέπει να συγκρατήσουμε: στις 20 Μαρτίου, παγκόσμια ημέρα δράσης αλληλεγγύης και υποστήριξης στην υπό εξέλιξη επαναστατική διαδικασία στον αραβικό κόσμο, και στις 12 Οκτωβρίου, παγκόσμια ημέρα δράσης ενάντια στο καπιταλισμό. Ημέρα που συμπίπτει με πολυάριθμα γεγονότα: την αντίσταση των αυτόχθονων λαών, το γιορτασμό της μητέρας γης, την επέτειο της ανακάλυψης της Αμερικής από τον Χριστόφορο Κολόμβο (12 Οκτωβρίου 1492) που συμβολίζει τη γέννηση του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού, και τέλος, τη 12η Οκτωβρίου που βρίσκεται μέσα στη βδομάδα παγκόσμιας δράσης ενάντια στο χρέος και τους διεθνείς χρηματοδοτικούς θεσμούς.
Οι επαναστάσεις των λαών της Τυνησίας και της Αιγύπτου ενάντια στους δικτάτορες βρέθηκαν στο επίκεντρο αυτού του ΠΚΦ. Για πρώτη φορά οργανώθηκε μια συγκεκριμένη δράση στη διάρκεια του ΠΚΦ (πέρα από τη παραδοσιακή εναρκτήρια διαδήλωση) καθώς έγινε ένα σιτ-ιν αλληλεγγύης με τον αιγυπτιακό λαό μπροστά στη πρεσβεία της Αιγύπτου στο Ντακάρ στη μία το μεσημέρι της 11ης Φεβρουαρίου. Τρείς ώρες αργότερα έπεσε η είδηση ότι ο μεγάλος δικτάτορας Μουμπάρακ αποφάσισε τελικά να ξεκουμπιστεί μετά από 18 μέρες αντίστασης του αιγυπτιακού λαού.
Αυτές οι δυο επαναστάσεις, η τυνησιακή και η αιγυπτιακή, έδειξαν ότι ο «άλλος εφικτός κόσμος» γίνεται τώρα συγκεκριμένος αλλά και ότι αυτό περνάει από κανάλια άλλα από εκείνα του Παγκόσμιου Κοινωνικού Φόρουμ.
* Ο Mimoun Rahmani έίναι στέλεχος της CADTM Μαρόκου