Η ΑΙΓΥΠΤΟΣ, ΝΕΑ ΦΑΣΗ ΤΗΣ ΑΡΑΒΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ
των CHAMKHI Fathi, DUVAL Jerome, MILLET Damien, PERCHELLET Sophie
Μετά από το λαό της Τυνησίας, τώρα είναι πάνω από εκατό αιγύπτιοι πολίτες που πλήρωσαν με τη ζωή τους για να απαλλαγεί η χώρα τους από ένα δικτατορικό και διεφθαρμένο καθεστώς. Η επαναστατική διαδικασία που άρχισε στις 17 Δεκεμβρίου στο Σιντί Μπουζίντ στη Τυνησία, και που πέτυχε να διώξει τον Ζιν ελ Αμπιντίν Μπεν Αλί από την εξουσία ένα μήνα αργότερα, είναι η ίδια που βάζει φωτιά στην Αίγυπτο μετά από την ιστορική ημέρα της 28ης Ιανουαρίου. Αυτό το κίνημα, που παρόλη την άγρια καταστολή απλώνεται σε ολάκερη την Αίγυπτο, εκφράζεται από ένα και μόνο σύνθημα: «ο λαός θέλει να πέσει το καθεστώς». Τη τέταρτη μέρα της διαμαρτυρίας, η χώρα παίρνει φωτιά: οι διαδηλώσεις απλώνονται παντού και απαιτούν να φύγει ο δικτάτορας Μουμπάρακ που βρίσκεται στην εξουσία εδώ και 30 χρόνια. Παίρνοντας τον επαναστατικό δρόμο που άνοιξαν οι λαϊκές μάζες και η νεολαία στη Τυνησία, τίποτα δεν φαίνεται ικανό να σταματήσει την εξέγερση που είναι σε εξέλιξη. Οι αιγυπτιακοί δρόμοι παίρνουν φωτιά.
Ο ηλικίας 82 ετών Χόσνι Μουμπάρακ, ο πιο στενός άραβας σύμμαχος των Ηνωμένων Πολιτειών, επαναλαμβάνει το μοιραίο λάθος του Μπεν Αλί όταν διατάσσει την αστυνομία του να καταστείλει σκληρά τις διαδηλώσεις, ελπίζοντας έτσι να πνίξει στη γέννα της την επανάσταση που ξεπροβάλλει. Την ίδια ώρα, το Ίντερνετ λογοκρίνεται ολοκληρωτικά και ο βρετανικός γίγαντας των τηλεπικοινωνιών Vodafone επιβεβαιώνει ότι οι εταιρίες της κινητής τηλεφωνίας συμμορφώθηκαν με την εντολή να κόψουν όλες τις επικοινωνίες. Είναι αποκαλυπτικό το γεγονός ότι, μόλις αρχίζουν να λειτουργούν προς όφελος της επανάστασης, οι νέες επικοινωνιακές τεχνολογίες μπορούν να κόβονται αμέσως και ολοκληρωτικά σε κλίμακα ενός ολάκερου έθνους.
(…) Το Ίντερνετ δεν είναι παρά ένα εργαλείο και δεν πρέπει να περισπά τη προσοχή μας από τη πραγματική αιτία αυτής της εξέγερσης: τη θέληση να τελειώνουμε με ένα δεσποτικό καθεστώς κάτω από ιμπεριαλιστική κυριαρχία ώστε να ικανοποιηθούν επιτέλους οι προσδοκίες του πληθυσμού. Αυτή η χώρα είναι πλούσια. Ξεπουλάει τους πόρους της για να ξεπληρώσει ένα χρέος που δεν ωφέλησε στο παραμικρό το λαό. Αντίθετα, χρησίμεψε ειδικά για να χρηματοδοτήσει τη καταστολή σε αυτές τις τρεις δεκαετίες δικτατορίας και για να πλουτίσει τα φιλαράκια της εξουσίας καθώς και τους πιστωτές. Τα δάνεια τα έχει καταχραστεί σε μεγάλο βαθμό η διεφθαρμένη ελίτ της χώρας, και αυτό το γνωρίζουν πολύ καλά οι δανειστές που άρα μοιράζονται την ευθύνη για αυτό. Η περιουσία του Μουμπάρακ, ακριβώς όπως και εκείνη του φυγάδα Μπεν Αλί, αποτελείται από παράνομα αποκτημένα αγαθά που πρέπει να επιστραφούν στο λαό.
Από τότε που ο Μουμπάρακ έγινε πρόεδρος το 1981, μετά τη δολοφονία του προκατόχου του Ανουάρ ελ Σαντάτ, ο αιγυπτιακός λαός πλήρωσε για το εξωτερικό χρέος το ποσό των 68,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Το χρέος που συνάφθηκε από το καθεστώς Μουμπάρακ είναι κατά πολύ απεχθές: κατά το διεθνές δίκαιο, είναι άκυρο και μηδέποτε γενόμενο. Πρέπει απλούστατα να καταγγελθεί. Για αυτό, πρέπει να γίνει από τις δημόσιες αρχές κάτω από τον έλεγχο των πολιτών, ένας λογιστικός έλεγχος του χρέους, συνοδευόμενος από το πάγωμα των πληρωμών χωρίς ποινές για καθυστέρηση πληρωμών, προκειμένου να οριστεί με ακρίβεια σε τι χρησίμεψαν οι διάφορες δανειακές συμβάσεις και να ακυρωθεί το άνομο τμήμα αυτού του χρέους.
Μετά από δεκαετίες σιωπής, στρατιωτικής και εμπορικής συνεργασίας, οι ηγέτες των μεγάλων δυνάμεων έκαναν έκκληση υπέρ του σεβασμού των θεμελιωδών ανθρώπινων δικαιωμάτων. Αφού τάχθηκε υπέρ της σταθερότητας του καθεστώτος, η υπουργός εξωτερικών Χίλαρη Κλίντον ανησυχεί τώρα για τη πορεία που παίρνουν οι εξελίξεις: «Είμαστε πολύ ανήσυχοι σχετικά με τα γεγονότα στην Αίγυπτο. Τα θεμελιώδη δικαιώματα πρέπει να γίνουν σεβαστά, η βία να αποτραπεί, και η ελευθερία επικοινωνίας να αποκατασταθεί». Γιατί όμως αυτές οι φωνές να μην έχουν ακουστεί νωρίτερα, όταν ο λαός ήταν φιμωμένος, τα μέσα επικοινωνίας υποταγμένα και η αντιπολίτευση στη φυλακή;
Πέρα από το ότι είναι πιστός οικονομικός σύμμαχος των ΗΠΑ, η Αίγυπτος αποτελεί ένα σημαντικό γεωστρατηγικό πυλώνα, έναν εγγυητή της κατεστημένης αραβικής τάξης πραγμάτων και της περιφερειακής σταθερότητας απέναντι στο Ισραήλ. Για τον αντιπρόεδρο Τζόζεφ Μπάϊντεν, «ο Μουμπάρακ ήταν σύμμαχός μας στην εξομάλυνση των σχέσεων με το Ισραήλ, δεν θα τον χαρακτήριζα δικτάτορα». Αυτές οι δηλώσεις δεν μπορούν να κρύψουν τη θέληση υπεράσπισης των οικονομικών και στρατηγικών συμφερόντων στη περιοχή. Ένας αριθμός τα λέει όλα: ο αιγυπτιακός στρατός χρηματοδοτείται από αμερικάνικες επιχορηγήσεις (1,3 δισεκατομμύρια δολάρια το 2010) για να διατηρήσει με την καταστολή την ολιγαρχία στην εξουσία.
Η ανατροπή του Μουμπάρακ, όπως και εκείνη του Μπεν Αλί, δεν είναι αυτοσκοπός. Πρέπει να αποτελέσει τη πρώτη φάση προς τη κατεύθυνση μιας βαθιάς αλλαγής: από εδώ και πέρα, ο λαός αγωνίζεται και δείχνει ότι θέλει να πάρει τις τύχες του στα χέρια του. Πολύ γρήγορα, πρέπει να παρθούν πολλές αποφάσεις: Διακοπή των αποπληρωμών και λογιστικός έλεγχος του χρέους με στόχο τη καταγγελία του, βαθιές οικονομικές μεταρρυθμίσεις για μια δίκαιη αναδιανομή του πλούτου, ανάπτυξη των τομέων ζωτικής σημασίας (υγεία, εκπαίδευση, δημόσιες μεταφορές, στέγαση…), απόλυτη εξασφάλιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Ο δρόμος είναι μακρύς, αλλά η πτώση του Μουμπάρακ θα τον κάνει επιτέλους εφικτό.
30 Ιανουαρίου 2011
Fathi Chamkhi, Raid Attac/CADTM Τυνησίας
Jerome Duval, Patas Arriba/CADTM Ισπανίας
Damien Millet, CADTM Γαλλίας
Sophie Perchellet, CADTM Γαλλίας